Búnaðarrit - 01.01.1933, Page 419
BÚNAÐARRIT
409
saman fljótt og myljast oft í svo smá og fín korn, að
vindurinn feykir þeim á stað, ber þau með sér og skilur
þau svo eftir í skjólinu, sem fokjörð (Löss) eða foksand.
Mjög mikið jarðvegsefni berst tii sjávar með jökulánum,
en sumt af því stöðvast stundum á leiðinni og safnast
þá fyrir. Ðergtegundir eins og granít og gneis, sem
mynda aðal-undirstöðuna undir mestöllum jarðvegi á
Norðurlöndum, verða venjulega að súrum jarðvegi, er
þær veðrast. En íslenzkur jarðvegur hefir ekki neina
tilhneigingu í þá átt. Þess vegna finnast sennilega engar
aurhellumyndanir í mýrunum, jafnvel þótt svarðarlagið
sé þykkt og þétt Ú. Því gerir það landinu lítið til, þótt
kalkmyndanir vanti, vegna þess að íslenzkur jarðvegur
þarf bersýnilega ekki á kolsúru kalki að halda til þess
að ná hæfilegu sýrumagni, og í jarðveginum finnst líka
nóg af kalki í öðrum samböndum, sem getur veitt plönt-
unum næringu.
P. Christensen hefir fyrir allmörgum árum gert
nokkrar rannsóknir á íslenzkum jarðvegi2). Rannsókn-
irnar hefir hann að sumu leyti framkvæmt eftir öðrum
aðferðum en hér hefir verið farið eftir, svo þess vegna
er ekki unnt að líkja þeim algerlega saman. En á ein-
um stað dregur hann þó mjög eftirtektarverða samlík-
ingu milli íslenzks jarðvegs og tveggja danskra sýnis-
horna, og fer það hér á eftir:
íslenzkur Danskur Danskur
jarövegur leirjarövegur heiöajarövegur
Óuppleysanleg efni . . . . | (Sandur og siliköt) . . . . / Uppleysanleg efni \ (Humus og vatn meötaliö) / o/o o/o o/o
25,33 74,93 92,31
74,67 25,07 7,69
Samtals 100,00 100,00 100,00
1) „Bún.rit" 1930. Lausleg skýring á aurhellumyndununi, bls. 199.
2) P. Christensen: „En Undersögelse af en)ordpröve fra Island og
nogle Betragtninger" etc. UgeskriftforLandmænd. 1905, bls.497og512.