Búfræðingurinn - 01.01.1948, Blaðsíða 101

BÚFRÆÐINGURINN
99
Ranglega fyrir komið kæliþrónni.
með slíka kælingu, að hún gengur betur ef hrært er í biúsun-
um við og við með þar til gerðum hræri.
Mjög er það misjafnt hve góðar þrærnar eru til kælingar. Fer
slíkt að mestu eftir því hve kalt það vatn er, sem leitt er í þrærn-
ar. Bezt er, að jafnaði, vatn úr uppsprettulindum og vatn úr
djúpum vatnsmiklum brunnum getur einnig verið gott. Hins
vegar er vatn úr ám og lækjum venjulega ekki eins kalt og
menn gera ráð fyrir. Lækir og litlar ár, sem eiga langt í upptök
sín, eru samrennsli af miklu yfirborðsvatni, eru venjulega jafn-
heitar veðrinu, slíkt vatn er því lítils virði við kælingu mjólk-
ur, þótt leitt hafi verið í steypta þró inni í mjólkurhúsi. Þ ið er
skynsamlegt, áður en kæliþró er útbúin, að kynna sér vatnshit-
ann í því vatnsbóli, sem vatnið er tekið úr. Sé vatnið heitara,
um hásumarið, en 8—10 gr., er það ekki vel fallið til kælingar
og ber bóndanum því að leita að öðru betra.
Kæling gengur einnig greiðlega, ef notaðir eru sérstakir
mjólkurkælar, en vitanlega verður einnig þá að vera kalt vatn
fyrir hendi. Þessir kælar eru þannig útbúnir, að inni í þeim
rennur kalt vatn, en utan á þeim rennur mjólkin. Vatnið renn-
ur inn í kælana neðst, en fer út efst. Mjólkin rennur hins vegar
niður eftir kælinum utanverðum. Á þennan hátt kólnar mjólk-
in á svipstundu niður í hitastig, sem er 3—5 gr. ofan við vatns-
hitann. Sé kælingarvatnið t. d. 4,5 gr. heitt, kólnar mjólkin á
svipstundu niður í 8—10 stig. Ef brúsinn væri ekki settur í kæli-
þróna, fyrr en hann hefur verið fylltur, myndu líða 2—3 stund-
ir þar til mjólkin yrði svo köld.