Búfræðingurinn - 01.01.1951, Síða 13

UÚFKÆÐINGUIUNN
11
Er þessi aðferö einkum til mikilla bóta, þegar staurar eru heflaöir. Að
öðru jöfnu má gera ráð fyrir betri endingu, ef upplausnin nær að
smjúga inn í viðinn. Þegar mikið ríður á endingu staura, t. d. raf-
magns- og símastaura, eru heitar tjöruolíur pressaðar inn í viðinn, svo
að allur staurinn verður gegnsósa. Heitar karbolíneumolíur smjúga
miklu betur inn í viðinn en kaldar. Slík meðhöndlun á girðingarstaur-
um væri injög fullkomin fúavörn, en hins vegar mundi hún allkostnað-
arsöm. Gott er að dýfa þeim hluta staursins, sem í jörðu er, niður í
heita hrátjöru. — 4. Málning getur komið til greina á þann hluta staurs-
ins, sem er í jarðvegsyfirborðinu, en of dýrt yrði að mála allan staur-
inn, enda ekki varanlegra en böðun úr karbolíneum. Þess ber að gæta,
þegar tréstaurar eru reknir niður með barefli, að þeir klofni ekki eða
merjist að ofan. Má koma í veg fyrir slíkar skemmdir með því að hafa
ofan á staurnum járnhetlu eða spýtu, helzt úr harðviði. Til greina get-
ur einnig komið að sniðskera staurinn að ofan, eftir að hann hefir ver-
ið rekinn niður. Væri þá til mikilla bóta að setja tjöru, málningu, járn-
þynnu eða annað yfir sárið, eins og gert er við síinastaura.
b. Járnstaurar. Þeir eru ýmist með eða án galvaniseringar. Venju-
lega eru þeir T- eða V-laga. Undanfarin ár hefur verið allmikið fram-
boð á járnstaurum úr svokölluðu braggajárni, en það er T-laga. Bragga
bogarnir eru réttir í völsum, síðan gataðir með hæfilegu millibili og
síðan sprautaðir með málningu eða bronsi, en hvorugt er haldgott á
ógalvaniseruðum járnstaurum. Fyrir stríð var flutt inn allmikið af
V-laga galvaniseruðum járnstaurum, og voru þeir einkum notaðir í
sandgræðslu- og skógræktargirðingar. Reyndust þeir yfirleitt vel með
góðum tréstaurum. Gunnlaugur Kristmundsson, fyrv. sandgræðslustj.,
hefur tjáð mér, að sér hafi þótt beztir enskir galvaniseraðir járnstaur-
ar, sem voru fet til 6 fet með tilgerðri fjöður, sem beygð er yfir
vírinn. Þeir vógu 4 kg. Galli er það á járnstaurum, að vír er hættara
að ryðga þar, sem hann er feslur við staurana, einkum ógalvaniseraða
staura.
c. Staurar úr öðru ejni en tré og járni. Þar til má nefna steypta girð-
ingarstaura (hér er ekki sérstaklega átt við hlið- og hornstaura). Ein-
staka menn liafa steypt sér girðingarstaura lil að hafa í stað tré- eða
járnstaura. Eru þeir úr járnbentri steinsteypu, 8—12 cm á kant og um
ö1/^ fet á lengd. Þeir eru dýrir, en geta verið endingargóðir, ef til
þeirra er vandað.