Búfræðingurinn - 01.01.1951, Blaðsíða 96

94
BÚFRÆÐINGURINN
mín og vissa, að allir þráið þið með veru ykkar hér að verða færir um
að stjórna því konungsríki, sem staða bóndans óneitanlega er.
Ævintýrið ykkar er að vísu hvorki fjölmenn hirð eða veizluhöld.
Bóndinn þarf ekki á slíku að halda. Búféð og grasið er hirð hans. Starf-
ið er veizluhöld hans. Ævintýrið ykkar er fögur bújörð í íslenzkri
sveit. Þið sjáið í anda rennslétt tún, frjósöm engi, góðar byggingar
og afurðaríkt búfé. Þið vitið, að ef þessu er vel og hyggilega stjórnað,
er fjárhagsafkoma ykkar tryggð. Þið vitið, að í fá störf eða engin er
meiri þroska að sækja en í starf bóndans. Þið vitið, að enginn maður
í þjóðfélaginu er sjálfstæðari í orðum og gerðum en vel menntaður,
efnaður og duglegur bóndi.
Eg veit, að ykkur dreymir dagdrauma um starf ykkar sem bændur í
fagurri íslenzkri sveit. Ég veit, að þið þráið að gera náttúruöflin ykkur
undirgefin og fá þau í lið með ykkur, en ekki á móti. Þið þráið að
bjóða vetrarharðindum byrginn með því að eiga nóg hey handa bú-
fénu. Þið þráið að koma heyverkum ykkar í það horf, að þið getið með
jafnaðargeði tekið á móti óþurrkasumrum. Þið hafið heitið því með
sjálfum ykkur að eiga svo afurðagott búfé, að þið getið rólegir tekið
á móti kreppuárum án þess að minnka bústofninn. Og menntun ykkar
hér á einnig að stuðla að því, að þið verðið öruggir liðsmenn í hvers
konar félagsstörfum og menningarlífi.
Ég sagði áðan, að þið væruð allir karlssynir úr koti. í þessum orð-
um er engin lítlisvirðing fólgin. Það vona ég, að þið hafið þegar skilið.
Staða bóndans er og mun alltaf verða ein mesta virðingarstaða í hverju
þjóðfélagi. Og það er táknrænt í hinum gömlu ævintýrum, að þar eru
menn ekki virtir eftir ætterni eða stétt, heldur fyrst og fremst eftir vits-
munum, hreysti og dugnaði. Þess vegna gat karlssonurinn í ævintýr-
inu orðið konungur og fengið prinsessu fyrir konu. í þessu efni hefur
matshæfileikum okkar farið aftur í seinni tíð. Okkur nútímamönnum
hættir í of ríkum mæli til þess að meta manninn eftir stöðunni eða eftir
því, hvort hann hefur hvítt um hálsinn og heldur um penna, en ekki
skófluskaft. I þessu efni eimir enn eftir af þeim tíma, þegar þjóðin varð
að þola niðurlægingu valdsmanna og verzlunarstéttar. En þetta er að
breytast og mun breytast meir á komandi árum.
Landbúnaðurinn er einn af þeim atvinnuvegum, sem framleiðir verð-
mæti beint úr skauti náttúrunnar. í þjóðfélagi okkar hvílir afkoman á
tveim meginstoðum: landbúnaði og sjávarútvegi. Aðrar stéttir, s. s.