Læknablaðið : fylgirit - 01.12.1983, Blaðsíða 62
60
NIÐURSTÖÐUR
í hópnum voru fleiri piltar en stúlkur eins og við
mátti búast (1). Piltarnir voru 77 eða 62%, en
stúlkurnar 48 eða 38%. Aldursdreifingin er mjög
lík hjá báðum hópunum eins og sést á töflu II.
Ef við athugum uppeldisaðstæður þessara ung-
linga, kemur í ljós, að aðeins 37,6% hafa alist upp
hjá báðum kynforeldrum og 24% hafa alist upp hjá
hvorugu foreldri (tafla III).
Pað eru 55,2% sem hafa alist upp við aðstæður
þar sem vandamál hafa verið til staðar, þ.e. geð-
rænir sjúkdómar, áfengis- og lyfjamisnotkun, af-
brotaferill, veikindi, tíð búsetuskipti, hár aldur
foreldra og sambúðarerfiðleikar.
Hin erfiðu uppeldisskilyrði stórs hluta hópsins
benda til þess, að ekki sé nærri alltaf um gelgju-
skeiðsvandamál að ræða. Enda kemur í ljós, að
32,8% hafa alla tíð átt við vandamál að etja. AIIs er
kvartað um 346 einkenni hjá þessum 125 einstak-
lingum (yfirlit yfir þau má sjá á töflu IV). Þannig
eiga flestir í hópnum við margs konar vandamál að
stríða. Algengustu kvörtunarefni eru skólavanda-
mál, og þar er bæði átt við agavandamál og náms-
örðugleika, kvíði og þunglyndi. Hegðunarvanda-
mál á heimili, afbrot og áfengisneysla eru líka til
staðar hjá meira en fimmtungi hópsins. Órói,
líkamleg einkenni og ýmis önnur einkenni eru
sjaldgæfari. Ef einkenni hópsins í heild eru skoðuð
sést, að þau eru mjög margvísleg og ólík.
Á töflu V er yfirlit yfir aðalvandamál unglingsins
og kyn. Pau einkenni, sem kvartað er um, eru fyrst
og fremst hömluleysi, sem kemur í ljós í árekstrum
við umhverfið. Þar er einkum um að ræða náms- og
skólavandamál og sambúðarerfiðleika við for-
eldra. Um fjórðungur hópsins hefur að baki þátt-
töku í afbrotum og álíka stór hópur, sem skarast við
afbrotahópinn, er talinn eiga í vandræðum vegna
áfengis- og fíkniefnaneyslu. í þessum hópi eru tæp-
lega tveir þriðju piltanna (62,5%) og tæplega
helmingur stúlknanna (45,3%). Kvíði og þung-
lyndi einkennir annan hóp og þar eru stúlkurnar
hlutfallslega helmingi fleiri en piltarnir, eða
32,1%, en aðeins 16,7% piltanna. Nokkrir ung-
lingar eru skráðir með ranghugmyndir, Iíkamleg
einkenni og seinþroska. í hópnum eru 6 unglingar,
sem hafa gert tilraunir til sjálfsvígs.
Unglingarnir hafa fengið mismikla meðferð af
þeim ástæðum að sumir eru valdir í úrtakið vegna
þess að þeir eru í meðferð á stofnun. Fram að þeim
tíma er til innlagnar kemur er breytilegt hversu
mikla aðstoð utan stofnana unglingarnir hafa
fengið. Á töflu VI er að finna yfirlit yfir meðferð
hópsins. Það eru 27,2%, sem hafa enga meðferð
TAFLA III
Uppalendur
Fjöldi Hlutfall
Báöir kynforeldrar 47 37,6
Annað kynforeldri og stjúpi, stjúpa 8 6,4
Annað kynforeldri 35 28,0
Hvorugt kynforeldra 30 24,0
Vantar upplýsingar 5 4,0
Alls 125 100,0%
TAFLA IV Einkenni
Fjöldi Hlutfall
Skólavandamál 52 41,6
Kvíði, þunglyndi 52 41,6
Hegðunarerfiðleikar heima 38 30,4
Afbrot 33 26,4
Áfengisneysla 26 20,8
Órói 21 16,8
Líkamleg einkenni 17 13,6
Skaperfiðleikar 17 13,6
Hömluleysi 16 12,8
Útivist, flakk 11 8,8
Fíkniefnaneysla 10 8,0
Undarleg hegðun 9 7,2
Ranghugmyndir 6 4,8
Seinþroski 6 4,8
Sjálfsvígstilraunir 6 4,8
Kækir 4 3,2
Annað 22 17,6
Heildarfjöldi einkenna 346
TAFLA V
Aðaleinkenni og kyn
Piltar Stúlkur Alls
Hlutfall Hlutfall Hlutfall
Hömluleysi 62,5 45,3 55,2
Kvíði, þunglyndi 16,7 32,1 23,2
Ranghugmyndir 8,3 7,5 8,0
Taugaveiklun með líkam-
legum einkennum 8,3 9,4 8,8
Seinþroski 2,8 5,7 4,0
Annað 1,4 — 0,8
Heildarfjöldi 72 53 125
hlotið. Hefur verið skráð að þeir eiga við vandamál
að stríða, en engar ráðstafanir hafa verið gerðar til
að leysa eða draga úr þeim. Mjög lítill hluti hóps-
ins, 13,6%, hafði fengið meðferð í formi viðtala
eða fjölskyldumeðferð utan stofnana. Það þjón-
ustuform virðist lítið vera notað fyrir unglinga.
Enginn hafði verið í hópmeðferð utan stofnana,
henni hefur ekki heldur verið beitt við þennan hóp.