Læknablaðið : fylgirit - 01.12.1983, Blaðsíða 99
97
Þrátt fyrir þetta er það afar sjaldgæft að fólk yngra
en tvítugt fari í meðferð á stofnun. Aðeins 2,1%
karlanna eru 19 ára eða yngri. Hlutfall kvennanna
er heldur hærra 4,4%. í þessum hópi er aukningin
samt hlutfallslega mest. í yngsta aldurshópnum,
sem er lagður inn á stofnun, eru næstum helmingi
fleiri piltar en stúlkur, en það er samt minni munur
en í nokkrum öðrum aldurshópi. Á þessu aldurs-
skeiði er sennilega minni munur á neysluvenjum
áfengis hjá piltum og stúlkum en á öðrum tíma-
bilum ævinnar (5,6).
Meðalaldur hefur einnig lækkað um 5,5 ár hjá
körlum og um 6,1 hjá konum, eins og sjá má á töflu
XII. í upphafi þessa tímabils, 1974-1981, voru
innlagnir fæstar og meðalaldur þeirra, sem komu í
meðferð, hæstur, en hann lækkar þegar framboð á
meðferð eykst (18).
Búseta er einn þeirra þátta, sem hafa áhrif á
áfengisneyslu. Meiri áfengisneysla á sér stað í þétt-
býli en í sveitum. Þar af leiðandi eru meiri vanda-
mál tengd áfengisneyslu í þéttbýli en dreifbýli. Á
síðustu árum hefur áfengisneytendum fjölgað í
öllum landshlutum sem kemur fram í því, að meðal
yngra fólks eru nú fleiri en áður sem neyta áfengis
TAFLA XII
Fyrstu innlagnir. Medalaldur.
Meðalaldur kk. kvk. Fjöldi kk. kvk.
1974 44,3 44,5 319 58
1975 43,7 43,5 166 24
1976 41,4 40,5 243 64
1977 40,2 40,6 345 77
1978 39,9 38,7 475 145
1979 39,6 39,6 515 158
1980 39,2 39,8 536 143
1981 38,8 38,4 528 153
1974-1981 40,3 39,9 3127 822
TAFLA XIII
Fyrstu innlagnir eftir búsetu á höfuðborgarsvæði eða annars
staðar á landinu. Hlutfall.
Höfuð- Aðrir borgarsvæði landshlutar Annað Fjöldi
1974 82,2 16,4 1,3 377
1975 78,9 20,5 0,5 190
1976 77,9 21,5 0,7 307
1977 75,6 23,9 0,5 422
1978 71,6 28,1 0,3 620
1979 70,8 29,0 0,1 673
1980 63,0 36,7 0,3 679
198! 63,7 36,0 0,3 681
1974-1981 70,9 28,6 0,4 3949
(20). Hlutfall þess áfengis, sem selt er í útsölum
ÁTVR í Reykjavík, hefur farið minnkandi sem
hlutfall af heildarsölu. Það er því trúlegt, að áfeng-
isvandamálum hafi fjölgað utan þéttbýlisins á Suð-
vesturlandi. Hér hefur hópnum aðeins verið skipt í
tvo hópa, þá sem búa á höfuðborgarsvæðinu og þá
sem búa utan þess.
Á tímabilinu hafa orðið verulegar breytingar í þá
átt, að mun fleiri utan höfuðborgarsvæðisins en
áður leggjast inn á stofnun til meðferðar. Þetta á
einkum við um karla. Það virðist því sem auknir
möguleikar á meðferð höfði í miklum mæli til hópa
utan Suðvesturlands. Miðað við íbúafjölda eru þó
enn langflestir þeirra, sem fara í meðferð, búsettir í
Reykjavík eða á Reykjanesi.
UMRÆÐA
Við samanburð á stofnunum sést, að þær hafa
nokkuð ólíka hópa fólks í meðferð. Karlar eru alls
staðar í meirihluta. Hlutfall kvenna er hæst á
stofnunum SÁÁ og Kleppsspítala. Hlutfall hinna
yngri aldurshópa er hæst á stofnunum SÁÁ, en
Kleppsspítali og Gunnarsholt hafa hlutfallslega
fleiri úr elsta hópnum. Víðines hefur mest af elsta
fólkinu sem er í samræmi við yfirlýsta stefnu.
Meirihluti hópsins er búsettur í Reykjavík. En það
er athyglisvert, að stofnanir þær, sem SÁÁ rekur,
FJÖLDI
Mvnd 2. Gistingar í fangageymslu lögreglunnar i Reykjavík
vegna ölvunar og innlagnir Revkv ikinga á stofnanir vegna vímu-
efnaneyslu 1974-1981.