Sagnir - 01.06.1993, Side 26

Sagnir - 01.06.1993, Side 26
manna, á Þorleifi, sem Siglaugur telur marklaust þar sem þeir voru „sjálfir sýktir af sömu sök og hann, voru sýktir af galdrafarinu, þó fair einir í slíkum máli og hann sjálfur.”21 I umfjöllun sinni um Magnús sýslu- mann Magnússon og framgöngu hans í máli Kirkjubólsfeðga, telur Siglaugur að viðbrögð hans við „farinu” hafi „lýst ó- vilja og tregðu, en ... ákafi Þorleifs Kortssonar og almannarómur hafi þrýst honum til aðgerða.”22 Þetta er í fullu sam- ræmi við mat Siglaugs á vinnubrögðum Þorleifs „og það var segin saga að þegar hann dáðist að og reyndi að líkjast. ... Ahugi Þorleifs á galdraofsóknum gæti vottað ofstæki hins innhverfa manns sem Hfir meir i eigin hugar- heimi en heimi raunveruleikans. Heilsuleysi Þorleifs ... hefur aukið innhverfi hans og magnað sjúklega tortryggni. Hæglæti hans og yfir- borðsró fol duHð sjúklegt ofstækið, sem blossar upp þegar galdrakvittur berst honum. ...[og] ól með honum algert miskunnarleysi og sjúkt ofstæki gagn- vart þeim sem hann áleit galdra- menn.25 sama virðist upp á teningnum þegar litið er á alvarlegustu galdramálin sem Þor- leifur átti þátt í, þau mál sem enduðu með brennu. Þorleifur kom á beinan og óbeinan hátt við sögu í sextán af þeim tuttugu og tveimur galdrabrennum sem kveiktar voru hér á landi. En af þessum sextán brennum loguðu eHefu eftir að Þorleifúr tók við lögmannsembætti og skýrir það að einhverju leyti af hveiju talan er svona há, þvi að venja var að vísa þess konar dómum til lögmanns. Hinar brennumar fimm voru kveiktar þegar Þorleifúr var galdramenn voru “færðir” Þorleifi, þá var skammt til lostugra játninga.”23 Siglaugur nær sér einna best á strik í lýsingum sinum á Þorleifi Þar sem hann segir meðal annars að Þorleifúr hafi verið „innhverfur maður, fatalaður á þingum en því áhugasamari í ofsóknum á hend- ur þeirn mönnum sem grunaðir vom um galdra.”24 Siglaugur telur ennfremur fúHvíst að þessa „galdrasýki” Þorleifs megi rekja til þýskra áhrifa, skyldleika við Svalbarðsætt- ina, meðfæddrar tortryggni og Hkams- lýta. Síðan segir Siglaugur: þessi eineygði tilvonandi skraddara- sveinn hefur á allan hátt reynt að vera hlutgengur í hópi þeirra manna sem „Af ávöxtunum skuluð þér þekkja þá” stendur í hinni helgu bók. Það er mjög til baga að Siglaugur skuli ekki geta þess hvaðan hann hefúr þessar heimildir um heilsufar og andlegt ástand Þorleifs Kortssonar. Þess vegna verður alfárið að skrifa fýrrgreindan málflutning á kostnað Siglaugs. Virðist svo vera sem hér sé um staðlausa stafi að ræða sem sist af öflu verða til þess að gera ályktanir Siglaugs trúan- legar og þar af leiðandi má æda að vara- samt sé að taka nokkurt nrark á þeim. En hvemig var framgöngu Þorleifs háttað í þessum galdramálum? Hafði hann einhver úrslitaáhrif ? Margt bendir til þess að Þorleifur hafi einmitt ekki sýnt þessum málum sérstakan áhuga. Það enn sýslumaður, þijár í Strandasýslu og tvær í Isafjarðarsýslu. Fár í Trékyllisvík Það haust kom ókyrleiki og plága af vondum anda eður draugi í TrékyUis- vík, með því móti, að opt á einum degi og nrest í kirkjunni, þá predikað var, vissu nrenn ei betur, en hann lrlypi ofan í kverkar á fólki, svo það fékk nrikla ropa og síðan ofurfyUi, en þá það létti af, fann það á sér ekkert nrein; fengu það þær kvenpersónur, sem óspilltar píkur vora...2<l Svo segir í BaHaráramml unr „farið” í TrékyUisvík haustið 1652. Virðist farið 24 SAGNIR
Side 1
Side 2
Side 3
Side 4
Side 5
Side 6
Side 7
Side 8
Side 9
Side 10
Side 11
Side 12
Side 13
Side 14
Side 15
Side 16
Side 17
Side 18
Side 19
Side 20
Side 21
Side 22
Side 23
Side 24
Side 25
Side 26
Side 27
Side 28
Side 29
Side 30
Side 31
Side 32
Side 33
Side 34
Side 35
Side 36
Side 37
Side 38
Side 39
Side 40
Side 41
Side 42
Side 43
Side 44
Side 45
Side 46
Side 47
Side 48
Side 49
Side 50
Side 51
Side 52
Side 53
Side 54
Side 55
Side 56
Side 57
Side 58
Side 59
Side 60
Side 61
Side 62
Side 63
Side 64
Side 65
Side 66
Side 67
Side 68
Side 69
Side 70
Side 71
Side 72
Side 73
Side 74
Side 75
Side 76
Side 77
Side 78
Side 79
Side 80
Side 81
Side 82
Side 83
Side 84
Side 85
Side 86
Side 87
Side 88
Side 89
Side 90
Side 91
Side 92
Side 93
Side 94
Side 95
Side 96
Side 97
Side 98
Side 99
Side 100
Side 101
Side 102
Side 103
Side 104
Side 105
Side 106
Side 107
Side 108
Side 109
Side 110
Side 111
Side 112
Side 113
Side 114
Side 115
Side 116
Side 117
Side 118
Side 119
Side 120
Side 121
Side 122
Side 123
Side 124
Side 125
Side 126
Side 127
Side 128
Side 129
Side 130
Side 131
Side 132
Side 133
Side 134
Side 135
Side 136
Side 137
Side 138
Side 139
Side 140
Side 141
Side 142
Side 143
Side 144
Side 145
Side 146
Side 147
Side 148

x

Sagnir

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Sagnir
https://timarit.is/publication/1025

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.