Sagnir - 01.06.1993, Page 26

Sagnir - 01.06.1993, Page 26
manna, á Þorleifi, sem Siglaugur telur marklaust þar sem þeir voru „sjálfir sýktir af sömu sök og hann, voru sýktir af galdrafarinu, þó fair einir í slíkum máli og hann sjálfur.”21 I umfjöllun sinni um Magnús sýslu- mann Magnússon og framgöngu hans í máli Kirkjubólsfeðga, telur Siglaugur að viðbrögð hans við „farinu” hafi „lýst ó- vilja og tregðu, en ... ákafi Þorleifs Kortssonar og almannarómur hafi þrýst honum til aðgerða.”22 Þetta er í fullu sam- ræmi við mat Siglaugs á vinnubrögðum Þorleifs „og það var segin saga að þegar hann dáðist að og reyndi að líkjast. ... Ahugi Þorleifs á galdraofsóknum gæti vottað ofstæki hins innhverfa manns sem Hfir meir i eigin hugar- heimi en heimi raunveruleikans. Heilsuleysi Þorleifs ... hefur aukið innhverfi hans og magnað sjúklega tortryggni. Hæglæti hans og yfir- borðsró fol duHð sjúklegt ofstækið, sem blossar upp þegar galdrakvittur berst honum. ...[og] ól með honum algert miskunnarleysi og sjúkt ofstæki gagn- vart þeim sem hann áleit galdra- menn.25 sama virðist upp á teningnum þegar litið er á alvarlegustu galdramálin sem Þor- leifur átti þátt í, þau mál sem enduðu með brennu. Þorleifur kom á beinan og óbeinan hátt við sögu í sextán af þeim tuttugu og tveimur galdrabrennum sem kveiktar voru hér á landi. En af þessum sextán brennum loguðu eHefu eftir að Þorleifúr tók við lögmannsembætti og skýrir það að einhverju leyti af hveiju talan er svona há, þvi að venja var að vísa þess konar dómum til lögmanns. Hinar brennumar fimm voru kveiktar þegar Þorleifúr var galdramenn voru “færðir” Þorleifi, þá var skammt til lostugra játninga.”23 Siglaugur nær sér einna best á strik í lýsingum sinum á Þorleifi Þar sem hann segir meðal annars að Þorleifúr hafi verið „innhverfur maður, fatalaður á þingum en því áhugasamari í ofsóknum á hend- ur þeirn mönnum sem grunaðir vom um galdra.”24 Siglaugur telur ennfremur fúHvíst að þessa „galdrasýki” Þorleifs megi rekja til þýskra áhrifa, skyldleika við Svalbarðsætt- ina, meðfæddrar tortryggni og Hkams- lýta. Síðan segir Siglaugur: þessi eineygði tilvonandi skraddara- sveinn hefur á allan hátt reynt að vera hlutgengur í hópi þeirra manna sem „Af ávöxtunum skuluð þér þekkja þá” stendur í hinni helgu bók. Það er mjög til baga að Siglaugur skuli ekki geta þess hvaðan hann hefúr þessar heimildir um heilsufar og andlegt ástand Þorleifs Kortssonar. Þess vegna verður alfárið að skrifa fýrrgreindan málflutning á kostnað Siglaugs. Virðist svo vera sem hér sé um staðlausa stafi að ræða sem sist af öflu verða til þess að gera ályktanir Siglaugs trúan- legar og þar af leiðandi má æda að vara- samt sé að taka nokkurt nrark á þeim. En hvemig var framgöngu Þorleifs háttað í þessum galdramálum? Hafði hann einhver úrslitaáhrif ? Margt bendir til þess að Þorleifur hafi einmitt ekki sýnt þessum málum sérstakan áhuga. Það enn sýslumaður, þijár í Strandasýslu og tvær í Isafjarðarsýslu. Fár í Trékyllisvík Það haust kom ókyrleiki og plága af vondum anda eður draugi í TrékyUis- vík, með því móti, að opt á einum degi og nrest í kirkjunni, þá predikað var, vissu nrenn ei betur, en hann lrlypi ofan í kverkar á fólki, svo það fékk nrikla ropa og síðan ofurfyUi, en þá það létti af, fann það á sér ekkert nrein; fengu það þær kvenpersónur, sem óspilltar píkur vora...2<l Svo segir í BaHaráramml unr „farið” í TrékyUisvík haustið 1652. Virðist farið 24 SAGNIR
Page 1
Page 2
Page 3
Page 4
Page 5
Page 6
Page 7
Page 8
Page 9
Page 10
Page 11
Page 12
Page 13
Page 14
Page 15
Page 16
Page 17
Page 18
Page 19
Page 20
Page 21
Page 22
Page 23
Page 24
Page 25
Page 26
Page 27
Page 28
Page 29
Page 30
Page 31
Page 32
Page 33
Page 34
Page 35
Page 36
Page 37
Page 38
Page 39
Page 40
Page 41
Page 42
Page 43
Page 44
Page 45
Page 46
Page 47
Page 48
Page 49
Page 50
Page 51
Page 52
Page 53
Page 54
Page 55
Page 56
Page 57
Page 58
Page 59
Page 60
Page 61
Page 62
Page 63
Page 64
Page 65
Page 66
Page 67
Page 68
Page 69
Page 70
Page 71
Page 72
Page 73
Page 74
Page 75
Page 76
Page 77
Page 78
Page 79
Page 80
Page 81
Page 82
Page 83
Page 84
Page 85
Page 86
Page 87
Page 88
Page 89
Page 90
Page 91
Page 92
Page 93
Page 94
Page 95
Page 96
Page 97
Page 98
Page 99
Page 100
Page 101
Page 102
Page 103
Page 104
Page 105
Page 106
Page 107
Page 108
Page 109
Page 110
Page 111
Page 112
Page 113
Page 114
Page 115
Page 116
Page 117
Page 118
Page 119
Page 120
Page 121
Page 122
Page 123
Page 124
Page 125
Page 126
Page 127
Page 128
Page 129
Page 130
Page 131
Page 132
Page 133
Page 134
Page 135
Page 136
Page 137
Page 138
Page 139
Page 140
Page 141
Page 142
Page 143
Page 144
Page 145
Page 146
Page 147
Page 148

x

Sagnir

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Sagnir
https://timarit.is/publication/1025

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.