Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar - 01.05.2009, Qupperneq 11

Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar - 01.05.2009, Qupperneq 11
ÞJÓÐVELDIÐ OG SAMTÍMINN íslendingar sömdu við 1262 og þ\n sé hæpið að skoða samninginn í ljósi síðari alda.6 Þörfin fyrir sögulegan samanburð Gömul viðhorf til Gamla sáttmála og þjóðveldis teljast enn ríkjandi, þrátt fyrir gagnrýni sagnfræðinga. Og lítið lát er á samanburði milli nútíma og þjóðveldis, og kannski að vonum, segja sumir. I grein sinni frá 2002 segir Asgeir Jónsson að margt sé líkt með Gamla sáttmála 1262 og því sem honum fylgdi og hugsanlegum skilyrðum og kringumstæðum sem tengjast umræddri inngöngu Islendinga í ESB. Hann telur ESB jafngilda Noregskonungi og segir að hinn svokallaði samningur íslendinga við Olaf helga, Noregskonung, samsvari samningi um Evrópska efnahagssvæðið.7 Starfandi sagnfræðingar hafa lítt tekið þátt í þessum samanburði. Ástæðan er kannski einkum sú að hann er erfiður, flókið að bera saman lok þjóðveldis og hrunið 2008, og eins stöðu Noregskonungs og áhrif árið 1262 og Evrópusambandið 2009. Margir hafa áhuga á fortíðinni vegna þess að þeir leita samsvarana við samtíma sinn. Hættan er sú að færa sam- tímann yfir á fortíðina og þykjast þannig sjá samsvaranir; menn finna þá jafnan það sem þeir vilja finna. Stjórnmálamönnum víða um lönd hefur löngum verið tamt að leita hliðstæðna við eigin samtíma í löngu liðinni sögu og draga af því lærdóma. Þeir gæta þá sjaldnast að því að samhengi liðinna atburða var allt annað, aðrar forsendur, aðrar kringumstæður og allur samanburður því torveldur.8 Sagnfræðingar eru líklega hræddir við samanburð af því að þeir vilja ekki láta henda sig að færa samtímann yfir á fortíðina, vilja heldur skoða fortíðina út frá viðhorfum sem þá ríktu. Ahugi margra á fortíðinni helgast líka af þessu, hún er forvitnileg af því að hún er svo ólík samtíðinni.9 Kannski er það afstaða margra sagnfræðinga að leggja mesta áherslu á að skoða fortíðina út frá hennar eigin forsendum og gera 6 Sjá bloggfærsluna „Gamli sáttmáli og Icesave“, http://siljabara.eyjan.is/2009/07/ gamli-sattmali-og-icesave.html. 7 Asgeir Jónsson, „Gamli sáttmáli og innganga í Evrópusambandið. Stendur þjóðin í sömu sporum og fyrir 740 árum?“, Tímarit Mdls og menningar 63(3), 2002, bls. 9-14. 8 Sjá t.d. John Tosh, The Pursuit ofHistory. Aims, Methods and Nevi Directions in the Study ofModern Histoiy. Harlow: Longman. 2000, bls. 22-25. 9 Sama rit, bls. 19-22. 9
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72
Qupperneq 73
Qupperneq 74
Qupperneq 75
Qupperneq 76
Qupperneq 77
Qupperneq 78
Qupperneq 79
Qupperneq 80
Qupperneq 81
Qupperneq 82
Qupperneq 83
Qupperneq 84
Qupperneq 85
Qupperneq 86
Qupperneq 87
Qupperneq 88
Qupperneq 89
Qupperneq 90
Qupperneq 91
Qupperneq 92
Qupperneq 93
Qupperneq 94
Qupperneq 95
Qupperneq 96
Qupperneq 97
Qupperneq 98
Qupperneq 99
Qupperneq 100
Qupperneq 101
Qupperneq 102
Qupperneq 103
Qupperneq 104
Qupperneq 105
Qupperneq 106
Qupperneq 107
Qupperneq 108
Qupperneq 109
Qupperneq 110
Qupperneq 111
Qupperneq 112
Qupperneq 113
Qupperneq 114
Qupperneq 115
Qupperneq 116
Qupperneq 117
Qupperneq 118
Qupperneq 119
Qupperneq 120
Qupperneq 121
Qupperneq 122
Qupperneq 123
Qupperneq 124
Qupperneq 125
Qupperneq 126
Qupperneq 127
Qupperneq 128
Qupperneq 129
Qupperneq 130
Qupperneq 131
Qupperneq 132
Qupperneq 133
Qupperneq 134
Qupperneq 135
Qupperneq 136
Qupperneq 137
Qupperneq 138
Qupperneq 139
Qupperneq 140
Qupperneq 141
Qupperneq 142
Qupperneq 143
Qupperneq 144
Qupperneq 145
Qupperneq 146
Qupperneq 147
Qupperneq 148
Qupperneq 149
Qupperneq 150
Qupperneq 151
Qupperneq 152
Qupperneq 153
Qupperneq 154
Qupperneq 155
Qupperneq 156
Qupperneq 157
Qupperneq 158
Qupperneq 159
Qupperneq 160
Qupperneq 161
Qupperneq 162
Qupperneq 163
Qupperneq 164
Qupperneq 165
Qupperneq 166
Qupperneq 167
Qupperneq 168
Qupperneq 169
Qupperneq 170
Qupperneq 171
Qupperneq 172
Qupperneq 173
Qupperneq 174
Qupperneq 175
Qupperneq 176
Qupperneq 177
Qupperneq 178
Qupperneq 179
Qupperneq 180
Qupperneq 181
Qupperneq 182
Qupperneq 183
Qupperneq 184
Qupperneq 185
Qupperneq 186
Qupperneq 187
Qupperneq 188

x

Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar
https://timarit.is/publication/1098

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.