Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar - 01.05.2009, Page 169
REYKJAVIKURNÆTUR
að einstaMingur yfirgæfi hóp eða að gæta þyrfti einhverra siðareglna í því
samhengi. Þetta er mjög á skjön við þá mynd sem dregin er upp í hinum
norrænu dagbókarrannsóknunum. Norsku dagbókarritaramir lýstu mikilli
tryggð við hópinn sem fór saman út og sóttust þátttakendur ekki eftir
samskiptum við fólk utan hópsins.38 I finnsku dagbókarskrifunum kom
ekki fram jafnskýrt mynstur, en þar má aftur á móti greina mun á hegðun
karla og kvenna. Finnsku karlamir skýrðu frá því hvemig þeir gerðu áætl-
un fyrir kvöldið sem þeir reyndu markvisst að fylgja: að komast í kjmni við
stelpur eða leita að meira fjöri á næsta bar. Væntingar finnsku kvennanna
tóku hins vegar mið af því hvemig kvöldið þróaðist. Þær vom ekki í jafh
markvissri leit að félaga af gagnstæðu kyni og finnsku karlamir, og litu á
daður sem leik með það að markmiði að gera andrúmsloftið skemmti-
legra.39
I Reykjavíkurdagbókunum birtust spjall og samræður sem einn mik-
ilvægasti þáttur skemmtunarinnar og er það í samræmi við kenningu
Simmels um samræður og félagslyndi.
Svo var setið og spjallað og hlegið heilmikið. Og á tvíræðu nót-
unum. Mér kom skemmtilega á óvart hve þetta var afslappað og
þrælskemmtilegt.40
Líta má á samræður sem hluta af félagslyndi þar sem samtahð er mark-
mið í sjálfu sér. Samkvæmt kenningum Simmels byggja samræður í sam-
kvæmum einmitt á því að þátttakendur beiti kænsku til þess að halda stöðu
sinni jafnt sem innri tilfinningmn utan umræðu. I heimi félagslyndis getur
hinn sterki orðið að jafrúngja hins veika og látið eins og hinn veiki sé
honum jafitvel mikilvægari og ffemri. Slíkt útdlokar auðvitað ekki að fólk
vilji tjá sig um alvarlega hluti eða fá betri skilning á tilteknum málefuum
né heldur þýðir það að innihaldið í samtalinu skipti engu máh. Þvert á
móti verður það að vera áhugavert, heillandi eða mildlvægt. Hæfhin til að
skipta um umræðuefhi fljótt og auðveldlega er hluti af félagslegri færni. Að
segja sögur og brandara og að grínast er ekki dæmi um andlega fátækt
heldur eru þetta mikilvægir þættir félagslyndis þar sem umræðuefhið er
notað sem tæki. Allt er þetta gert til að skapa fjör, samhljóm og samkennd
38 Lund og Scheffels, „Oslo by night“.
39 Jukka Törrönen og Antti Maunu, „Whife it’s red wine with beef, it’s booze with a
cruise! Genres and gendered regufation of drinking situadons in diaries“, NAT-
Nordisk alkohol- éf narkotikatidskrift, 24(2), 2007, bls. 177-199.
40 Kona 2-f4.
167