Frjáls verslun - 01.04.2014, Qupperneq 22

22 FRJÁLS VERSLUN 4. 2014
hæfni og getu – óháð kyni, aldri, litarhætti
eða trúarbrögðum – í stjórnir fyrirtækja og að
eigendurnir eigi að ráða í krafti fjármagns­
ins hverja þeir velji án opinberra reglna
þar um. Engu að síður hafa stjórnvöld tekið
upp kynja kvótann varðandi stjórnir fyrirtækja
vegna þess að þeim hefur fundist fjölgun
kvenna í stjórnum fyrirtækja ganga of hægt
fyrir sig – og hefur ritstjóri Frjálsrar verslun ­
ar haft skilning á því og talið það tákn um
breytta tíma og aukið jafnræði kynjanna
inn an atvinnulífsins sem hefur verið eitt
af baráttu málum blaðsins.
kvennafrídagurinn
Fyrir bráðum fjörutíu árum, eða 25. október
1975, var haldinn sérstakur kvennafrídagur
á Íslandi. Sá dagur rataði í fjölmiðla út um
allan heim. Baráttan á kvennafrídeginum
snerist einkum um tvennt; að konur hefðu
sömu laun og karlar fyrir sömu vinnu – og að
konur hefðu tækifæri til jafns við karla á að
komast í stöður stjórnenda á vinnumarkaði.
Kvenna frídagurinn varð síðan kveikjan að
heil um stjórnmálaflokki kvenna, Kvennalist-
anum, utan um jafnréttisbaráttuna. Ennþá er
það svo að nokkuð vantar upp á varðandi
jafnlaunastefn una innan atvinnulífsins þótt
verulega hafi áunnist.
Þegar Frjáls verslun gaf í fyrsta sinn út
blaðið um þekktustu konurnar í viðskipta líf ­
inu árið 1994, um tuttugu árum eftir kvenna ­
frídaginn, mátti lesa í skýrslum Hagstofu
Íslands að launamisrétti á milli kynja væri
ennþá mikið. Ekki nóg með það; það hafði
aukist frá árunum þar á undan. Þetta voru
merk tíðindi og íhugunarefni og vakti þá
spurningu hvort kvennabaráttan og hin
marg umtalaða kvennapólitík hefðu skaðað
kjör kvenna. Erfitt var að finna rök fyrir því.
Vilja ekki allir stjórnmálaflokkar jafnrétti?
Í jafnréttisbaráttunni hafa orð eins og
„karla heimur“ og „kvennaheimur“ oft verið
fyrirferðarmikil á meðal kvenna í umræðu um
jafnréttismál. Sem betur fer virðast þessi orð
á undanhaldi – en svona klisjur daga oftast
uppi sem síbyljur.
Leið kvenna til áhrifa í viðskiptalífinu og
aukins jafnréttis í launum á undanförnum
tuttugu árum hefur verið í gegnum menntun,
sérþekkingu, vilja, sjálfsaga og markmiðs­
setningu. Eigin vilji til að hafa áhrif skiptir
sköp um. Í þessum efnum er munur á körlum
og körlum, konum og konum, körlum og
kon um. Leið bæði karla og kvenna til áhrifa
hefur í stórauknum mæli legið í gegnum
menntunina og þá sérhæfingu sem atvinnu -
lífið sækist eftir.
vigdís finnbogadóttir
Ekki er nokkur vafi á því að Vigdís Finnboga -
dóttir varð konum á Íslandi – og umheimin ­
um öllum – mikil fyrirmynd þegar hún var
kosin forseti sumarið 1980, fyrst kvenna í
heiminum í lýðræðislegum kosningum, eftir
mikla kosningabaráttu við þrjá þjóðþekkta
karlmenn. Mjótt var á mununum en Vigdís
sigraði á eftirminnilegan hátt.
Það vakti athygli að straumur erlendra
ferða manna tók kipp upp úr 1980 til Íslands
og var það rakið að nokkru leyti til forseta ­
kjörs Vigdísar. Hún hafði þannig bæði áhrif á
konur í jafnréttisbaráttunni og stuðlaði einnig
að fjölgun erlendra ferðamanna til landsins;
atvinnulífinu og þjóðinni til framdráttar.
Frjáls verslun mun að sjálfsögðu halda
áfram að segja frá góðu starfi kvenna og
karla í fyrirtækjum og stofnunum um land allt
– en í ljósi jafnréttisbaráttunnar finnst okkur
enn þá þörf fyrir árlegt blað helgað konum í
atvinnu lífinu og erum stolt af því.
Leið kvenna til áhrifa í við ­
skiptalífinu og aukins jafn ­
réttis í launum á unanförnum
tuttugu árum hefur verið í
gegnum menntun, sérþekk ­
ingu, vilja, sjálfsaga og mark ­
miðssetningu.
Ekki er nokkur vafi á því að Vigdís Finnboga dóttir varð konum á Íslandi – og umheimin um
öllum – mikil fyrirmynd þegar hún var kosin forseti sumarið 1980, fyrst kvenna í heiminum í
lýðræðislegum kosningum.
Þekktustu
fyrir
t tuttuGu
áRuM
10