Frjáls verslun - 01.04.2014, Blaðsíða 38
38 FRJÁLS VERSLUN 4. 2014
Rannveig Rist, forstjóri Rio Tinto Alcan í Straumsvík:
skiptir máli hvernig fyrirtæki
haga sér og koma fram
rannveig er á 18. ári sem forstjóri álvers rio tinto alcan í straumsvík. hún hefur
sjaldnast farið troðnar slóðir í námi og starfsvali. hún nam vélvirkjun, varð síðan
vélstjóri og var til sjós um skeið. hún var meðal fyrstu kvenna til að ljúka véla
verkfræði en hún réðst til álversins í straumsvík fyrir um 24 árum.
H
ún vann þá
fyrst á rann -
sóknar stof -
unni, var yfir
öryggis mál um
og efnarannsóknum, en smám
saman breyttist starfs vett -
vang urinn og hún varð steypu -
skálastjóri og kerskála stjóri,
tals maður fyrirtækisins ásamt
öðru allt til 1997 þegar hún
varð forstjóri.
„Ég hafði þannig ágætis tíma
til að átta mig á þessu starfi,“
segir hún núna. „Þá var mjög
formfastur stíll hér ríkj andi,
karllægur mjög eins og þessi
iðnaður er nú frekar, skipu -
lags strúktúrinn var mjög stífur
– níu lög frá forstjóra niður
til verkamannsins á gólfinu.
Kannski var það einkanlega
það sem sló mig fyrst; hvað
þetta var allt formfast og boð -
leiðirnar langar. Mórallinn
og stemningin var eftir því,
ekki mikil samvinna og menn
kannski ekkert sérstaklega
boðn ir velkomnir sem voru að
koma nýir til starfa. Ekki til
neitt kerfi eða net sem hélt sér -
staklega utan um slíkt. Það var
svona meiri harka í öllu og átti
kannski ekkert sérstaklega við
Straumsvík heldur voru þetta
einfaldlega aðrir tímar, þar sem
ríkti meiri harka og formlegheit
á vinnumarkaðnum og ekkert
sérstaklega verið að huga að
því hvernig fólk hefði það og
liði í vinnunni.“
Þetta hefur mikið breyst,
segir hún. „Við höfum þróast
með samfélaginu sem hefur
auðvitað líka breyst og unnið
með okkur í því. Við erum búin
að jafna kynjahlutföllin hér í
fram kvæmdastjórn, breyta líka
andanum og stemningunni. Ég
fór úr því að vera með skipu -
rit sem var eins og jólatré yfir
í skipurit sem líktist meira
hár greiðu; er kannski helst til
flatt þegar eru svona fá lög frá
stjórnanda að gólfinu. En fyrir
bragðið þekkjum við starfs -
menn okkar betur, tölum meira
saman, höldum fleiri fundi og
það er einfaldlega meira samtal
sem á sér stað hér innan dyra.
Það breytti líka mög miklu í
menningu fyrirtækisins að inn -
leiða skólann. Ég setti á lagg -
irnar á mínu fyrsta ári hér sem
forstjóri Stóriðjuskólann. Ég
áttaði mig snemma á því að það
var mjög brýnt verkefni. Ég
hafði komist að því að hér voru
mjög margir eldklárir menn við
vinnu en höfðu ótrúlega litla
vitneskju um það hvað skipti
máli við störf þeirra. Ég sá að
á þennan hátt væri möguleiki
bæði að nýta mannskapinn
betur en um leið gera fólkið
ánægðara því að þá réði það
meiru og skildi betur hvað
um væri að vera. Þetta breytti
mjög miklu og gaf mörgum ný
tækifæri, og við höfum haldið
þessum skóla gangandi síðan
og það hefur haft mjög mikið
að segja fyrir menninguna í
fyrirtækinu – að hafa menntað
starfsfólkið í faginu.“
Hefur þetta haft áhrif á starfs -
mannaveltuna, að fyrir tækinu
haldist betur á fólki? „Starfs -
mannavelta hefur alltaf verið
mjög lítil hérna í Straumsvík,
það er eins og héðan fari eng-
inn af frjálsum og fúsum vilja,
svo að hún hefur kannski verið
fulllítil á stundum,“ svarar
Rannveig. „En það hefur líka
kosti í rekstri af þessu tagi þar
sem þarf að þjálfa fólk upp
og í iðnaði þar sem unnið er
mjög jafnt en ekki í þessum
skorpum sem við Íslendingar
eigum að venjast, á vertíðum
og í akkorði. Þá er það mikils
virði að halda í sama fólkið og
okkur hefur tekist það vel. Við
erum þannig með mjög góðan
hóp starfsmanna, í því felst
styrkur okkar. Og þótt við séum
í grunninn með gamla verk -
smiðju og höfum farið í miklar
fjárfestingar til að endur nýja
hana liggur styrkur okkar í
starfsfólkinu, menntun þess og
menningu.“
Jafnrétti kemur ekki
af sjálfu sér
Í álverinu í Straumsvík hef ur
verið rekin fastmótuð jafn -
réttis stefna og átak gert í að
fjölga konum í þessu karllæga
fyrirtæki svo að eftir hefur
verið tekið og fyrirtækið verð -
launað fyrir. „Þetta átak á nú
rætur að rekja alveg til síðustu
aldar en fyrir mína tíð og mína
veru hér var mjög mikill hugur
í mönnum að ná fram meira
jafnrétti hér í verksmiðjunni.
Allt síðan hefur verið unnið
jafnt og þétt að þessu verkefni
2014
áhrifamestu
konurnar
100
TexTi: Björn viGnir siGurpálsson