Tímarit Máls og menningar - 01.04.1946, Síða 51
ERNST TOLLER:
J Ú L L A
Fullorðna fólkið er óvinir okkar. Ekkert af því skilur mig nema
Júlla gamla, eldabuskan okkar. Hana Iæt ég heyra mitt fyrsta ljóð.
sem ég orti á leiðinni gegnum trjágöngin, þegar kirsiberjatrén voru
að byrja að grænka um vorið. Ég sit við hliðina á eklinum, hin
börnin í vagninum syngja og eru glöð, ég syng ekki, ég er ekki
glaður, ég vil ekki eins og venjulega halda í taumana og stýra hest-
unum, hvorki sólin né vorið geta glatt mig. Sársaukafullt þunglyndi
hefur heltekið mig, og meðan blár himinninn hvelfist ljómandi yfir
okkur hugsa ég um öskur, um þoku, um dauðann.
Ég les kvæðið fyrir Júllu.
Júlla er hrærð og grætur.
Hvort viltu heldur eggjaköku eða kótelettu? spyr hún.
Ég ætla að skrifa ævintýri, Júlla, það verður leikið í Berlín, og
þú færð að sitja í keisarastúkunni.
Júlla segir aldrei neinum, hvað hún sé gömul. Ef hún er spurð
að því, svarar hún: Aldur minn hefur engum orðið að meini. Og
svo gerir hún krossmark fyrir sér. Júlla á kærasta, hann er skraddari
að iðn og á heima langt í burtu. En ó, hann er aðeins til í ímyndun
hennar. Vinir föður míns hafa fundið hann upp. En mannshjartað
er lyginni meira, Júlla elskar þennan kærasta, þótt hún hafi aðeins
einu sinni séð hann. Hinn ókunni maður, sem ekki hefur hugmynd
um það hlutverk sem hann leikur, veit ekkert um þessa miklu ást,
en Júlla trúir á hana. Fullorðna fólkið gleymir þessu spaugi eftir
stuttan tíma, en ég gef því líf og langan aldur. Ég skrifa hin fegurstu
ástarbréf og færi Júllu þau, les þau fyrir hana og dáist að tryggð
kærasta hennar, ég græt með henni yfir hinum grimmu örlögum,
sem aðskilja elskendurna. Ég hata með henni mennina, sem af öfund
meina þeim að njótast. Júlla er sæl og ég er það líka. Við eigum