Tímarit Máls og menningar - 01.04.1946, Page 56

46
TÍMARIT MÁLS OG MENNINGAR
hafa myndað sér út frá henni. Hitt verður svo að skeika að sköpuðu,
hve mikið raunhæft gildi slíkar tillögur koma til með að hafa, þegar
þær eiga að ganga undir veruleikans próf.
Nú má vel vera, að Búnaðarfélag íslands, eða þeir, sem dæma um
þessar ritgerðir fyrir þess hönd, telji sig þegar hafa fast land undir
fótum og viti upp á hár, hvaða tillögur séu réttar og hverjar rangar.
Myndi þá mega skoða þetta samkeppnisútboð sem nokkurs konar
getraun.
Að leikslokum myndi sá standa með pálmann í höndunum, sem
hitti naglann beint á höfuðið — rataði skemmstu leið að hjarta
dómnefndarinnar. Sé svo í pottinn búið, væri vafalaust skynsam-
legast af þeim sem þetta ritar að leggja strax árar í bát. Án þess að
hann hafi haft minnstu möguleika til þess að kynnast viðhorfi dóm-
nefndarinnar til þeirra mála, sem hér um ræðir, hefur hann hugboð
um, að hún kjósi að skipa þessum málum nokkuð á annan veg en
hér verður stungið upp á.
Það er fram tekið, að tillögurnar skuli miðast við það, að land-
búnaðurinn verði samkeppnisfær. Samkeppnisfær við hvað? Nánar
er þetta þó skilgreint svo, að hann eigi að veita bændum og búa-
liðum álíka afkomu og öðrum, sem vinna að hliðstæðum störfum
í öðrum stéttum.
Því lofsverða takmarki mætti sjálfsagt ná á fleiri en einn veg.
Það er hugsanleg leið, (þó er ekki þar með sagt, að hún sé fram-
kvæmanleg) að skerða afkomumöguleika þessara annarra stétta að
vissu marki og lækka að sama skapi þær kröfur, sem gerðar eru
bændum til handa.
Þessari „lausn“ hefur allmjög verið á lofti haldið, eins og nokkurs
konar kína-lífs-elixír, og það þarf ekki að draga það í efa, að henni
mun verða otað allfast að Búnaðarfélagi íslands, í tilefni af þessari
samkeppni. Má og vera, að hún verði auglýst fyrir alþjóð sem fyrsti
verðlaunagripur um það er lýkur.
En það skal tekið fram, að sá, sem þetta ritar, mun slá þessari
málalausn algerlega frá sér.
Skal nú að því horfið að drepa á nokkra af þeim möguleikum,
sem fyrir hendi virðast, til þess að koma þessum atvinnuvegi úr
því miður heppilega ástandi, sem hann er í um þessar mundir.