Tímarit Máls og menningar - 01.12.1968, Blaðsíða 121

í byltingu getur ekkert komið í
stað flokksins -— Mao hefur sagt það
þúsund sinnum og rauða kverið al-
kunna hefst á tilvitnunum í þá veru.
Alla liðlanga menningarbyltinguna
hafa fundarmenn stöðugt sungið:
„Landið er víðáttumikið og sjórinn
er djúpur, en flokkurinn er víðáttu-
meiri en landið og dýpri en sjórinn“.
Mao Tse-tung hefði því aldrei getað
æskt eftir því að Kommúnistaflokki
Kína yrði fargað. En hann fór fram
á það á 11. miðstjórnarfundinum að
framkvæmdastjórn hans sem hann
bar ekki lengur neitt traust til tæki
sér eiginlega frí frá störfum og léti
sem minnst á sér bæra. Ekkert bendir
til þess að hann hafi lagt til að flokk-
urinn yrði endurskipulagður eða að
víðtæk hreinsun flokksfélaga færi
fram; þvert á móti eru höfð eftir
honum ummæli á þá leið að hægt
myndi að endurheimta 95 prósent
hinna gömlu flokksforingja.
Maður með áhrifavald og áræði
Maos hefði vissulega getað borið
upp í miðstjórninni, sem að mestu
var skipuð mönnum úr framkvæmda-
stjórninni, tillögu sem í rauninni
hefði falið í sér pólitískt sjálfsmorð
þeirra. í orði kveðnu a. m. k. trúðu
þeir allir á vizku öreigalýðsins og
hægt er að finna í gömlum ræðum
þeirra jafnmargar skírskotanir og í
ræðum Maos til þeirrar nauðsynjar
að haga stefnunni í samræmi við vilja
fjöldans. En í reynd höfðu þeir alla
Menningarbyltingin kínverska
ástæðu til að óttast þá ungu hrein-
trúarmenn sem þegar höfðu myndað
sveitir rauðra varðliða og æstu upp
lýðinn gegn þeim, af því að þeir
hlutu að teljast bera ábyrgð á öllum
misfellum hins gamla stjórnarfars.
En mannfjöldi sem att er áfram af
ungum eldhugum er sjaldan reiðu-
búinn til að hlusta á útskýringar á
þeim þungvægu rökum sem lágu að
baki löngu teknum ákvörðunum eða
á því bili sem óhjákvæmilega hlýtur
að verða á milli algildra staðhæfinga
kenningarinnar og framkvæmdar
hennar í daglegu starfi.
Það hlýtur því að hafa skorizt í
odda í miðstjórninni og einhvern
tíma, þegar allar fundargerðir hafa
verið birtar, munum við fá að vita
fyrir víst hver var afstaða Líú Sjao-
sji, Teng Hsiao-ping og allra hinna
sem síðar var vikið úr stöðum sín-
um. Ég geri ráð fyrir að í hverjum
þeirra hljóti að hafa togazt á traust
þeirra á pólitískri ratvísi Mao Tse-
tung og ótti þeirra við þá óvissu sem
hinar róttæku ráðstafanir hans vöktu.
Fyrir utan þrjá fulltrúa í nefnd Peng
Sén var engum háttsettum leiðtoga
vikið úr starfi á miðstjórnarfundin-
um i ágúst 1966. í lokaályktun fund-
arins var meira að segja ákvæði sem
bannaði blöðunum að ráðast á nafn-
greinda fulltrúa í miðstjórninni.
Þetta var greinilega síðasti gálga-
fresturinn áður en mál allra voru
lögð fyrir dómstól alþýðunnar.