Tímarit Máls og menningar - 01.12.1968, Blaðsíða 128

Tímarit Máls og menningar
hefSi hann ekki rofið friSinn aS
fyrra bragSi.
Þá er oft skírskotaS til ræSu sem
Líú Sjao-sji hélt yfir þjóSlegum
kapítalistum í Tíentsin áriS 1946.
Hann hvatti þá til samstarfs viS hina
nýju stjórn og hét þeim góSum hagn-
aSi, jafnvel í sósíalistísku þjóSfélagi.
Renmin Ribao (AlþýSudagblaSiS)
dregur þessa ályktun: „Vegna þessar-
ar uppgjafarstefnu var fjöldi sósíal-
istískra fyrirtækja fenginn burgeis-
unum meS löglegum hætti. í Sjang-
haj voru meira en 170 kapítalistar
skipaSir forstjórar eSa aSstoSarfor-
stjórar í stórfyrirtækjum“. Þessum
staSreyndum verSur ekki neitaS, en
á þeim tíma dáSust allir aS afstöSu
Maos til hinna þjóSlegu kapítalista,
því aS hún gerSi Kínverjum kleift
aS lokinni byltingunni aS nýta sem
hezt þann mannafla sem þeim stóS
til boSa.
Og loks er okkur sagt aS „Krústjof
Kína“ hafi fylgt skaSlegri stefnu í
verklýSsmálum, því aS hann hafi
taliS aS „verklýSsfélögin ættu aS ein-
beita sér aS framleiSslunni“, ekki aS
stjórnmálum. En verklýSsfélögin hafa
í öllum kommúnistalöndum einmitt
gegnt því sérstaka hlutverki í stjórn-
kerfinu aS stuSla aS aukinni fram-
leiSslu meS því aS koma á metingi
milli verkamanna. Kína tók upp sömu
aSferS 1949 og þaS þarf einstakan
yfirdrepsskap til aS láta sem þaS
hneyksli mann 18 árum síSar.
Valdamiklir stjórnmálaflokkar eru
lítt gefnir fyrir aS viSurkenna aS
þeim hafi í heild orSiS á mistök;
þeir kjósa jafnan fremur aS kenna
einstökum foringjum um mistökin.
ASeins meS því móti geta þeir varS-
veitt dýrSarljóma stjórnvizku sinnar
og haldiS áfram aS þykjast vera ó-
skeikulir. Kínversku kommúnistarnir
vilja ekki viSurkenna aS flokkur
þeirra hafi gert sig sekan um þau frá-
vik frá réttri kenningu sem þeir for-
dæma nú hina „endurskoSunarsinn-
uSu“ andstæSinga sína fyrir og þeim
virSast ósamrýmanleg jafnræSis- og
byltingarkröfum sínum.
Líú Sjao-sji var nátengdari hinni
gömlu stefnu flokksins en nokkur
annar leiStogi vegna þess aS fram-
kvæmdavald flokksins var nær alveg
í hans höndum. Stj órnarskráin frá
1954 var samin fyrir hans atbeina
og hann átti meginþátt í aS koma
upp stofnunum og stjórnkerfi lands-
ins. Hann var því vel til þess fallinn
aS verSa lifandi dæmi alls þess sem
flokkurinn taldi illa hafa til tekizt
eSa jafnvel vera glæpsamlegt í sjálfs
sín sögu. Þegar Mao hvatti fjöldann
til þess aS gagnrýna „Krústjof Kína“,
vakti síSur fyrir honum aS losna viS
pólitískan keppinaut en aS vekja meS
hinni nýju kynslóS ákveSnar hug-
myndir sem hann taldi aS myndu
koma í veg fyrir aS Kína „skipti um
lit“.
334