Tímarit Máls og menningar - 01.03.1977, Blaðsíða 17

Minnisblöð um leynifundi
Óskaði eftir áliti forseta íslands á því, hvort skuldbinding væri fólgin í
því að taka upp viðræður.
Sveinn Bjömsson:
1) Lagði áherzlu á, að ekkert mætti birta opinberlega um málið nema
með samkomulagi við Bandaríkin, báðir aðilar yrðu að koma sér saman
um orðalag á slíkri tilkynningu.
2) Spurningunni um það, hvort skuldbinding fælist í því að hefja samn-
inga, svaraði hann á þá leið, að ef gagnaðilinn á einhverju stigi málsins
teldi sér hagkvæmt að halda því fram, þá mundi hann gera það.
3) Varaði við að draga svarið svo á langinn, að Bandaríkin þyrftu að
koma og segja: Hvað ætlið þið að láta okkur bíða lengi? Mæltist frekar
til þess, að fundurinn segði álit sitt á því, hvort ekki væri rétt að gera
strax fyrirspurn til sendiherra Bandaríkjanna um afstöðu Breta og Rússa.
Fundurinn samþykkti aðeins að skýra sendiherrum Norðurlanda frá mál-
inu.
Eftir till. Péturs Magnússonar var frestað að taka ákvörðun um, hvort
fyrirspurn skyldi gera til sendiherra Bandaríkjanna um afstöðu Breta og
Rússa.
Heildaráhrif fundarins:
Þeir sem töluðu af hálfu Sjálfstæðisflokksins og Alþýðufl. tóku því engir
fjarri, að samningar gætu hugsast,5 virtust jafnvel tilleiðanlegir, ef ekki
fúsir til að semja. Hins vegar var augljós ótti hjá þeim við að taka á sig
ábyrgð af þessum gerðum. Alþýðuflokksmönnum var umhugað að vita um
afstöðu Breta, og þá sýnilega ginkeyptir, ef þeir stæðu á bak við. Fram-
sóknarmennirnir tóku tregast í málið, og má jafnvel ætla, að þeir séu lík-
legir til að taka afstöðu á móti.
Athyglisvert, að Bjarni Benediktsson lagði ekkert til málanna. Mætti ætla,
að hann væri á móti samningum.
Eingöngu hræðsla við afstöðu Sósíalista og almenningsálit í landinu get-
ur hindrað, að Alþingi verði á einn eða annan hátt við ósk Bandaríkjanna.
Á fundi 12. okt.
Kom í rauninni ekkert nýtt fram. 01. Thors lagði fram till. þess efnis,
að sendiherra bandaríkjanna yrði skrifað og leitað hjá honum frekari upp-
7