Tímarit Máls og menningar - 01.03.1977, Blaðsíða 18

Tímarit Máls og menningar
lýsinga, áður en Alþingi ákvæði nokkuð um það, hvort viðræður yrðu
teknar upp. Herm. og Eysteinn vildu, að snúið yrði sér beint til sendiherra
Breta, en tóku fram, að þeir vildu ekki, að Rússar yrðu spurðir, og eftir
till. Brynj. og Aka um það, að Bretar, Rússar og Norðurlandaþjóðirnar
væru beðnar um upplýsingar um afstöðu þeirra, lýsti Eyst. því, að hann
væri mótfallinn því að leitað yrði til Norðurlandaþjóðanna með slíka fyrir-
spurn. Eingöngu Bretar skyldu spurðir og Asgeir og Stefán Jóh. studdu þá
till., en Haraldi fannst vel mega spyrja Rússa líka. Magnús Jónsson studdi
till. forsætisráðherra, að bandaríkjasendiherra yrði spurður um það, hvað
hann vissi um afstöðu Breta, og þá Rússa, ef forsætisráðherra sýndist svo.
Virtist hann mjög ákafur, að þetta spor yrði stigið.
Nokkrar umræður urðu um, að farið væri að skýra frá málinu innan-
lands. Kom Herm. fyrstur fram með kröfu um það, þar eð ófært væri að
þurfa að þegja, þegar blöð eins og Þjóðviljinn væru farin að taka ákveðna
afstöðu. 01. Thors tók undir, að svo væri, þegar farið væri að brigsla vin-
veittri þjóð um ásælni og aðgerðir gegn sjálfstæði landsins. Lofaði hann
að ræða um1 birtingu opinberrar tilkynningar við sendiherra Bandaríkj-
anna.
Fundurinn leystist í rauninni upp án þess nokkrar samþykktir væru gerð-
ar, en svo mátti skilja sem forsætisráðherra ætlaði sér að hafa þá aðferð
að2 skrifa sendiherra Bandaríkjanna og leita upplýsinga hjá honum um af-
stöðu Breta og Rússa,3 og fleira í sambandi við orðsendinguna frá Banda-
ríkjunum.
Fundur 18. okt.
01. Thors skýrði frá því, að hann hefði rætt við sendiherra Bandaríkj-
anna og beðið hann að grennslast fyrir um það hjá stjórn sinni, hver væri
afstaða Breta og Rússa. Hann fékk það svar, að ókunnugt væri um afstöðu
Rússa, en líkur væru til, að Bretar væru kröfu Bandaríkjanna hlyntir.
Svarið varðandi afstöðu Breta taldi hann hafa verið á þá leið, að það gæfi
„indication“1 um, að „their views were favourable“.2 Ol. kvaðst ekki hafa
gert neina fyrirspurn til Breta né Rússa beint og lýsti sig mótfallinn því á
þessu stigi málsins, en gerði hins vegar að till. sinni, að sendiherra Banda-
ríkjanna yrði gerð skrifleg fyrirspurn, þar sem óskað væri upplýsinga um,
hvað lægi á bak við orðsendingu þeirra, og hverjar kröfur þeirra væru,
hvað fælist til dæmis í orðtakinu „long term“;3 taldi hann miklu máli
skipta, hvað það raunverulega væri, sem þeir færu fram á, hvort leiga ætti
8