Tímarit Máls og menningar - 01.06.1983, Page 113

þjóðar, heldur er hann óáþreifanlegur og
óskilgreindur, sprottinn úr innri og
kvenlegri reynslu. Um þennan óskil-
greinda ótta fjallar bókin, og það er í
listrænni formun hans sem gildi hennar
er fólgið.
Skipt sjdlfsvitund
Eitt fallegasta ljóð bókarinnar er „Til
Brynju“. I því kemur skýrt fram sú tog-
streita milli innra lífs og ytri veruleika,
sem gengur eins og leiðarminni um alla
bókina, og um leið má sjá sem upp-
sprettu þess óskilgreinda ótta sem hún
lýsir:
Hvar sem ég fer ert þú í huga
mínum.
Þú og sársaukinn að fá ekki að vera
hjá þér.
Allt verður mér að sársauka hvar sem
ég fer.
Borgarljósin og blómin í görðunum.
Vötn — fjöll og skógar og titrandi
huggunarorð
þeirra sem segjast unna mér.
Allt verður mér að sársauka, því ég
fæ ekki að
vera hjá þér,
þú sem geymdir andlit mitt,
þegar óttinn hafði markað sér það.
I þessu ljóði er ljóðmælandi skiptur
milli þess ytri veruleika sem hann lifir
við í borginni, náttúrunni, daglegu
amstri, og þess innra lífs sem aðeins er til
í huganum. Sársaukinn felst í þessari
skiptu sjálfsvitund miklu fremur en í
sjálfum söknuðinum, vegna þess að það
sem lýst er í hinum ytri veruleika er í
rauninni fallegt og gott (ljós, blóm,
huggun), og þyrfti því að geta samræmst
þrá hugans eftir skilyrðislausri sam-
kennd.
Umsagnir um bœkur
Að vera að gera eitt og hugsa annað
kemur þannig beinlínis fyrir sem minni í
mörgum Ijóðanna, og stundum er sjálfs-
vitundin svo skipt, að athafnir persóna
og skynjun þeirra á þeim fylgjast ekki
að. I „Minning frá Haderslev" segir frá
ferðalagi ljóðmælanda til útlanda, gæti
verið á fund eða ráðstefnu, þar sem ríkir
mikil gleði, söngur og dans, andstætt því
sem menn eiga ef til vill að venjast í
hversdagslegu lífi:
í borginni tóku þau mér
með mikilli gleði — leikhúsi — mat
og víni
söng og sögum — ég dansaði burt
allt sem batt mig
síðasta nóttin
ég hafði talað ensku
í veislunni
án þess að vita hvers vegna
og sagði sögur frá bernsku minni
ég man þau hlógu mikið
og ég hélt áfram að segja sögur
án þess að vita hvers vegna þau hlógu
ég reis allt í einu upp
fór inn í hliðarherbergi
og grét
án þess að vita hvers vegna
„Eg“ ljóðsins skynjar athafnir sínar
ekki fyrr en eftir á, er ekki í neinu
sambandi við umhverfi sitt, og gerir sér
enga grein fyrir þeirri margþættu tog-
streitu sem ljóðið sjálft sýnir. „Eg
dansaði burt/allt sem batt mig“ hverfist í
örvæntingu og grát vegna þess að það er
í rauninni ekki hægt, og það er komið að
lokum ferðalagsins án þess að því frelsi
sem er fólgið í samræmi innra lífs og ytri
343