Tímarit Máls og menningar - 01.06.1991, Side 45
afstaða. Húmor er mikill í flestum íslensk-
um bókum sem nokkur veigurer í. En húm-
or er hins vegar engin teoría hjá mér.
Yfirleitt reyni ég að vera ómeðvitaður við
skriftir, skrifa án flókinnar teoríu.
Geturðu sagt mér eitthvað frá vinnu-
hrögðum þínum. Hvernig til dœmis varð
Skuggahox til?
Skuggabox er útúrdúrasöm saga en
grunnþráðurinn er afar einfaldur: það er
þessi maður sem fer út til að læra, lendir þar
í vissum atburðum, kemur svo heim aftur
og lendir þar í einhverju öðru. f>ó að ég
skrifi, eins og ég sagði, ómeðvitað, var plan
í sögunni; ég hafði ákveðna heildannynd af
henni í huga þegar ég setti hana saman en
sumir kaflarnir voru reyndar eldra efni. Oft
koma hlutimir „af því bara“, en stundum
skýra höfundar tilgang sinn í skáldverki
eftir á og bæta þá við tilgangi sem ekki var
fyrir hendi við ritunina.
Ég vinn meðal annars þannig að ég safna
efni í kompur, hef nú reyndar alltaf verið
óreglumaður með þessar kompur samt.
Þetta byggist á einhverjum veikleika fyrir
stílabókum. Til dæmis þegar ég er á ferð í
útlöndum fer ég gjarna í bókabúð að kaupa
svona kompur og ég á fullt af þeim. Svo vill
oft þannig til að ég týni þeim í drasli og finn
þær svo aftur og nota þá kannski efni úr
þeim. Oft ber reyndar við að ég finn að ég
er að endurskrifa efni sem ereinhvers stað-
ar í týndri stílabók eða þá að efni í fundinni
kompu hefur komist í bók hjá mér í nokkuð
annarri mynd.
Stundum fær maður hugmyndir í svefn-
rofunum, góða hugmynd, en man hana svo
ekki til að skrifa niður, heldur bara að hug-
myndin var góð. Innblástur þarf við skáld-
skap en hann kemur hvorki fyrirvaralaust
né fyrirhafnarlaust. Innblástur er gestur
sem kemur ekki til þess sem er latur, var
einu sinni sagt.
Eru þetta miklar yfirlegur hjá þér, ertu
lengi að skrifa?
Ég er ekki „léttskrifandi“ maður. Ég get
ekki skrifað blaðagreinar uppúr mér rak-
leitt, heldur væri líklegra að ég byrjaði á
endinum og svo er það lengi að breytast og
mótast hjá mér. Þegar ég skrifa smásögu
byrja ég oft á endinum, sem þvínæst upp-
hafið og fylli svo upp í bilið þar á milli með
hálfgerðu bulli. Sumar smásagna minna eru
þannig að byggingin skiptir miklu máli og
þá geta svona vinnubrögð komið rétt út.
Stundum þegar ég geri söngtexta bý ég fyrst
til dellutexta sem ég nota sem eins konar
skapalón. Slíkir textar voru notaðar hér áð-
ur fyrr þegar verið var að æfa sálmasöng
því ekki þótti gott að þrástagast á helgum
orðum, og voru þá kallaðir druslur.
Nefklemmur, Nappplástur,
Rafha-eldavélar
Ýmsir undarlegir smágripir eru áherandi í
Skuggaboxi. Og reyndar er eins og hoxið
sjálft sé sams konar „kúríósum “ ísögunni.
Já, sem dæmi varðandi boxið: ég reyndi
að afla mér einhverra gagna um það. Ég las
viðtöl við gamla boxara, svo fann ég gamlar
íþróttahandbækur.
Ég hef alltaf haft gaman af gömlum dag-
blöðum og tímaritum og svo líka gömlum
og oft lélegum ævisögum, t.d. frá um 1920
og 1930. Þar er fólk oft að lýsa hversdags-
lífi, og dettur margt merkilegt upp úr því.
Stundum eru höfundamir að segja frá ein-
hverjum stórmerkilegum atburði. Svo flýt-
ur kannski eitthvað með alveg óvart sem
lýsir samgöngumálum á þessum tíma eða
hvemig farið var að elda eða farið var á
TMM 1991:2
43