Tímarit Máls og menningar


Tímarit Máls og menningar - 01.06.1992, Blaðsíða 70

Tímarit Máls og menningar - 01.06.1992, Blaðsíða 70
Um leið og við hugsum svona, andlega upphafin, hugsum við sem svo: myndin er eftir íslenskan listmálara og við teljum víst að hann hafí lært hjá Braga Ásgeirssyni og drukkið skoðanir hans með grafíkmjólk- inni. Bragi hefur einmitt þessa skoðun á karlmanninum í nýlegri grein um myndlist í Morgunblaðinu. Þar segir: Sæmundur Valdimarsson hefur margt að segja okkur í verkum sínum, og hann hefur þá sönnu og upprunalegu kennd mótunar- listamannsins, að hrífast meira af fjöl- breyttum og mjúkum formum kvenlíkam- ans, en hinum harða og flatarmálslega stranga líkama karlpeningsins."2 Lausnin er fundin: Listamaðurinn hefur lært hjá Braga! Sláum þessu föstu og botn í hugleiðingar okkar. En — hver skollinn! — ef við förum lengra inn á svið myndarinnar sjáum við sjálfstæði væntanlegs nemanda. Svo vitum við líka, vegna þekkingar okk- ar á íslenskri myndlist, að í henni hafa íslenskar konur verið jafnvel meira fyrir ströng form en karlmenn, svo sem Eyborg Guðmundsdóttir og Ásgerður Ester Búa- dóttir. Þetta gerir talsvert strik í reikninginn við að reikna út innihald og uppruna myndefn- isins. Við höldum samt áfram: að baki karl- táknanna er talsvert reglulegur formheimur og hann er ekki jafn reglulegur og form- heimurinn að baki mýktarinnar. Vegna blindu tilfinninga sinna getur karltáknið lokað augunum og látið sem eðli þess sjái ekki. Táknið getur líka ratað af eðlishvöt á formin sem það hefur leitað til frá upphafi vega, svo það geti leyst sig upp í mýkt ölduhafsins. Formin sem bíða karltáknsins eru með opin augu og án augnaloka. Þetta eru augu náttúrunnar og lokast aldrei en hafa samt þann hæfileika að láta lífið fara stundum fram hjá sjóninni svo það geti haft sinn gang. Einmitt það sama er að segja um þessa mynd. Við þykjumst skilja hana, við ráðum í hana að einhverju leyti, en þótt við leituð- um með leiðsögumanni á sviði listanna um vegi hennar og rýndum í allar þær dæmisögur sem hafa verið skrifaðar um tvfleik tófu og rebba, manns og konu, og ímynduðum okkur að málarinn hafi lesið þær og síðan lúrði efnið í undirvitund hans og eigin reynslu, þá yrðum við í rauninni engu bættari, bara örlítið fróðari eða leikn- ari í huganum. Og þótt við rýndum í lífsviðhorf málarans eða í sálarlíf hans með aðstoð sálfræðinga mundi aðeins lítið bætast við sem varðaði listina. Eftir langar setur fyrir framan sófann, með augun á myndinni og hugann í gangi, hefur okkur skilist af þessari einu mynd sem við eigum í stofu, að það að hafa hæfi- leika til að taka við myndefni eins og það er í formgerð sinni og litum er svipað því að maður geti þegið síendurtekið hTið, jafn- vel það daglega og hversdagslega, í sinni ólíku mynd, eftir því hvemig hugur eða aðstæður hvers og eins snúa við því. Og það er ekki svo lítið. Að geta haft hlut fyrir augunum á hverj- um degi án þess að vera sífellt að brjóta heilann um hann er að geta umgengist heiminn á eðlilegan hátt. Það að láta sér ekki alltaf nægja það sem maður sér, heldur vilja rýna í innihald þess með heilabrotum, er að auðgast af einhverju sem er frá öðmm komið og auðugt fyrir. Von okkar er sú, að þetta verði þannig áfram hjá okkur með 68 TMM 1992:2
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118

x

Tímarit Máls og menningar

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Tímarit Máls og menningar
https://timarit.is/publication/1109

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.