Tímarit Máls og menningar


Tímarit Máls og menningar - 01.06.1992, Blaðsíða 98

Tímarit Máls og menningar - 01.06.1992, Blaðsíða 98
Ritdómar „Orðin mátturinn orðin máttur- inn ...“ Vigdís Grímsdóttir. Lendarelskhugans. Iðunn 1991. 124 bls. Ég elskaði ljóð sem ég hafði aldrei heyrt elskaði blóm á pilsum kvenna sat á tröppunum og var þögul óttaðist að trufla trylltan dansinn galdur ljóðsins Ljóðabálkur VigdísarGrímsdóttur Le/tríareM- hugans á rætur sínar í söguljóðahefð 19. aldar- kvenna. Hann er þula nútímakonunnar en um leið er hann þula allra þeirra kvenna sem hafa verið, eru og munu verða uppi. Það er ekki laust við að fyrri hluti hans minni þó mest á magnaða særingarstefnu; nokkurskonar ástargaldur þar sem kraftur og máttur orðsins er virkjaður. Hann er særing, söngur, seiður. Formið er í anda ljóðsins en í raun er eðlilegra að líta á textann sem nokkurskonar ljóðsögu. Sagan er nokkuð sérstök í byggingu. Hún er ein samfelld heild, einn heilsteyptur bálkur upp á 124 síður. Engin kaflaskipti eru í bálknum og þó að greina megi vendipunkta innan hans þá er textinn það sam- fléttaður að tæpast er hægt að ætla sér að sund- urgreina bálkinn. Það væri eins og að „trufla dansinn, galdur ljóðsins“. Máttur galdursins felstíeinhverjumónefnanlegum heildartöfrum. Sé verkið hlutað í sundur óttast maður að rjúfa seiðinn. En í hverju felst svo þessi galdur? Myndmál textans er oftast ekki mjög nýstárlegt. Margar myndanna eru mjög áhrifamiklar eins og „. . . blómin / sem öskra / á svellfægðum ísnurn / við veröndina / hlæja í ljóði". Eins eru sumar þeirra mjög skemmtilegar, t.d. skáldkonan „sem situr við borð mitt / og tálgar orðirí1. Fæstar mynd- anna sitja þó í manni heldur gleymast að lestri loknum. Málfarið er yfirleitt einfalt og mikið er um notkun allra regnbogans lita: blá sól, rauð nótt, grænir logar, silfraðir steinar, gulur snjór, gullfextur hestur. Einnig er nokkuð um notkun vísana en þær eru flestar mjög hefðbundnar og þjóna því þeim tilgangi að undirstrika tímaleysi og seiðmagn textans. Við fyrstu sýn virðist því sem ljóðsagan sé langt í frá að vera mjög frumleg. En þarf það endilega að vera ljóður á henni? Máttur hennar er fólginn í einhverju allt öðru en frumleika. Það er frekar hrynjandi orðanna og merking þeirra sem verkar á mann. Orðin læsa sig um huga manns. Þau eru hvíslið, söngurinn, seiður- inn. Þau eru iðandi og þögul. Þau glitra, loga, glampa. Þau ná yfir allt. Það breytir öllu að nema þau. 96 TMM 1992:2
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118

x

Tímarit Máls og menningar

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Tímarit Máls og menningar
https://timarit.is/publication/1109

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.