Tímarit Máls og menningar


Tímarit Máls og menningar - 01.06.1992, Blaðsíða 26

Tímarit Máls og menningar - 01.06.1992, Blaðsíða 26
Hvers vegna á að kenna bók- menntir í skóla? Ég hef nokkrar áhyggjur af því að sé svo- kölluðum fagurbókmenntum ekki haldið að nemendum í skóla þá lesi þeir ekki neitt slíkt síðar á lífsleiðinni. Það er auðvelt að verða sér úti um alls kyns afþreyingarefni, slíkar bókmenntir fást meira að segja í sölu- turnum, en hins vegar þarf að láta fólk vita að til séu annars konar bókmenntir, svo það geti valið. (Þetta gildir að sjálfsögðu líka um annað, eins og t.d. tónlist — það ætti að koma nemendum í kynni við klassík, svo þeir geti valið.) Það er vandasamt verk að koma nemendum í kynni við góðar bók- menntir svo áhugi þeirra vakni og nauðsyn- legt að vanda kennsluaðferðir — annars gætu þessi kynni haft öfug áhrif og fælt nemendur frá fagurbókmenntum fyrir lífs- tíð. Hlutverk bókmennta er einkum þrenns konar, sem fyrr segir. Þessi hlutverk skyldu jafnframt vera markmiðin með bókmennta- kennslu í skólum. Verður nú gerð nánari grein fyrir mikilvægi þessara hlutverka: 1. Bókmenntir efla skilning á mannlífinu. Þetta gera þær með því að hjálpa fólki að setja sig í spor annarra og skynja ólík við- horf og tilfinningar. Þess vegna held ég að lestur bókmennta opni mönnum víðari lífs- sýn og skilning; geri lesendur jafnvel að betri mönnum. 2. Bókmenntir veita holla ajþreyingu. 011- um er nauðsynlegt að geta slakað á. Lestur er góð leið til slökunar. 3. Bókmenntir efla málþroska. Ýmsir hafa þóst merkja að bóklestur á ákveðnu aldurs- skeiði og lestur fyrir lítil böm skipti sköp- um í málþroska. Lestur vandaðra texta hlýt- ur að efla málvitund sérhvers manns. Þetta eru að mínum dómi markmiðin með bókmenntalestri. Nauðsynlegt er að kynn- ast góðum bókmenntum í skóla því annars lesa nemendur þær kannski aldrei. Hvemig er best að laða nemendur að bóklestri svo þessi markmið náist? Hvaða námsefni og hvaða kennsluaðferðir eru vænlegastar til árangurs? Kennsluaðferðir fyrr og nú Þegar ég var sjálf í menntaskóla, fyrir um 15 árum, lögðu íslenskukennarar mesta áherslu á fornbókmenntir. Meginmarkmið með þeirri kennslu virtist vera að nemendur læsu sem mest af Islendingasögum og öðr- um fornum textum, en yngri bókmenntir virtust skipta fremur litlu máli. Kennsluaðferðir voru heldur fábreyttar. Oftast lét kennari duga að lesa upphátt eða endursegja söguna sem til umfjöllunar var hverju sinni. Efnið var hvorki matreitt að ráði né borið fram með freistandi meðlæti. En daufleg kennsla kom ekki að sök. Við vorum úrvalið, þessi 20-30%, sem hafði komist gegnum landsprófssíuna og fórum létt með að lesa námsefnið fyrir próf. Ég held að skólaganga mín sé lýsandi dæmi fyrir þær hefðir sem ríktu í venjuleg- um menntaskóla áður fyrr og ríkja jafnvel sumstaðar enn. I námsefni átti að leggja áherslu á þjóðararfinn og foma menningu íslendinga. Kennsluaðferðir skiptu litlu máli, enda er enginn vandi að kenna góðum nemendum — þeir geta oftast bjargað sér meira eða minna sjálfir. Kostimir við þessa kennslu voru þeir að nægur tími gafst til 24 TMM 1992:2
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118

x

Tímarit Máls og menningar

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Tímarit Máls og menningar
https://timarit.is/publication/1109

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.