Tímarit Máls og menningar


Tímarit Máls og menningar - 01.06.1992, Page 83

Tímarit Máls og menningar - 01.06.1992, Page 83
brott í fylgd fugla. Lítið bam liggur í gröf sinni og fylgist með mannaferðum ofan jarðar. Ungur maður lætur græða á sig hreindýrshorn og nýtur félagsskapar besta vinar síns, drykkfellds hrúts. Munaðarlaus móri fhugar að ryksuga fyrir heimilisfólk sem leiðist verkið. Þetta eru aðeins nokkrar persónur verks sem býr að hlýju og innileika, en þeir eigin- leikar eru lítt áberandi í fyrri prósaverkum Gyrðis. Þar hætti höfundi til að aga texta sinn svo mjög, að öðru hvoru hljóp í hann kuldi. Frásögnin vaknaði um leið ekki til þess stemmningsríka en þó hófstillta lífs sem henni virtist ætlað. í hinu nýja verki verður hvergi vart til- finningalegrar fjarlægðar höfundar frá söguefni sínu. Verkið er ríkt af tilfinningu, sem er mjúklega sveigð til þjónustu við fagurfræði textans. Ur þessu samspili er unnið af gáfu sem ég fæ ekki skilgreint öðruvísi en sem ofurnæmi viðkomandi listamanns. Texti hans býr víða að fíngerðri fágun sem sjaldgæft er að rekast á í skáldskap svo ungs manns: Tvo hesta kvöldsvæfa dreymir við vegarbrún nætursvarta, dreymir grænar morgunengjar í Wales, og svani að fljúga að blýgráu fjalli. (29) Þessi tilvitnun er hluti af lengri texta. En hún gæti ein sér staðið á prenti sem skólabókardæmi um það hvemig nákvæmt orðaval, orðskipan og hrynjandi skapa fullkomna myndræna og lýríska fegurð. Um leið er þetta eitt megineinkenni á verki Gyrðis. Það er slíkur skáldskapur sem minnir kröftuglega á þann rétt listarinnar að vera til listarinnar vegna. En þegar Gyrðir sendi frá sér þetta besta prósaverk sitt var eins og flestum stæði á sama. Það var líkt og allt hefði þegar verið sagt og engin ósögð orð eftir til að lofa það eina skáldverk þessarar vertíðar sem var án smíðagalla. *** Þegar þú þarft að koma draumi í kring farðu þá ekki að sofa heldur út að labba og hoppaðu með hundrað skrefa millibili uppí loft. Kristín Omarsdóttir: Einu sinni sögur Það má finna sitthvað líkt með ævintýrinu og sögum Gyrðis Elíassonar í Heykvísl og gúmmískóm og þessi líkindi eru einnig áberandi í örsögum Kristínar Ómarsdóttur, Einu sinni sögum, sem margar hverjar hefj- ast á orðunum „Einu sinni var . . töfra- orðunum sem böm setja gjaman í sögur sínar. „Einu sinni var maður sem fór út að labba og svo kom bíll og keyrði á hann og hann dó og svo er sagan búin,“ segir bamið og hinum fullorðnu hnykkir við hvemig því harmræna er lýst úr tilfinningalegri fjar- lægð eins og því sjálfsagða. Þetta er ekki ósvipað aðferð Kristínar. Hún einbeitir sér að vísu ekki að hinu harm- ræna heldur því óvænta og ævintýralega og lýsir því á hversdagsmáli eins og á ferðinni séu sjálfsagðir atburðir: Einu sinni var stelpa. Hún var með ást- arloga á höfðinu. Hann leit út eins og kertaljós en bara fáir gátu séð hann. Hún ætlaði að giftast þeim sem gæti slökkt logann. Svo hitti hún mjög hávaxinn mann sem beygði sig yfir hausinn á henni og blés eins og hann ætti eins árs afmæli... (147). TMM 1992:2 81
Page 1
Page 2
Page 3
Page 4
Page 5
Page 6
Page 7
Page 8
Page 9
Page 10
Page 11
Page 12
Page 13
Page 14
Page 15
Page 16
Page 17
Page 18
Page 19
Page 20
Page 21
Page 22
Page 23
Page 24
Page 25
Page 26
Page 27
Page 28
Page 29
Page 30
Page 31
Page 32
Page 33
Page 34
Page 35
Page 36
Page 37
Page 38
Page 39
Page 40
Page 41
Page 42
Page 43
Page 44
Page 45
Page 46
Page 47
Page 48
Page 49
Page 50
Page 51
Page 52
Page 53
Page 54
Page 55
Page 56
Page 57
Page 58
Page 59
Page 60
Page 61
Page 62
Page 63
Page 64
Page 65
Page 66
Page 67
Page 68
Page 69
Page 70
Page 71
Page 72
Page 73
Page 74
Page 75
Page 76
Page 77
Page 78
Page 79
Page 80
Page 81
Page 82
Page 83
Page 84
Page 85
Page 86
Page 87
Page 88
Page 89
Page 90
Page 91
Page 92
Page 93
Page 94
Page 95
Page 96
Page 97
Page 98
Page 99
Page 100
Page 101
Page 102
Page 103
Page 104
Page 105
Page 106
Page 107
Page 108
Page 109
Page 110
Page 111
Page 112
Page 113
Page 114
Page 115
Page 116
Page 117
Page 118

x

Tímarit Máls og menningar

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Tímarit Máls og menningar
https://timarit.is/publication/1109

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.