Tímarit Máls og menningar - 01.06.1992, Blaðsíða 107

verið eða ætti að vera. Þegar skilist er við Jón
Edilonsson á miðjum aldri í sögulok, liggur
hreint ekki ljóst fyrir hvort hann er sá sem hann
er eða hinn sem hann er ekki. „Hvort er ég
heldur hann, sem eftir lifir, / eða hinn, sem dó?“
spyr Steinn Steinarr á einum stað. Og í öðru
ljóði segir hann: „Til ekki neins þín eftirspum
er gjörð, / það andlit finnst ei meir, sem var þú
sjálfúr."
Spillvirkjar orðar semsé sígildar spumingar,
en með alnýjum og ákaflega eftirminnilegum
hætti.
Sigurður A. Magnússon
Hið skjálfandi samhengi
Bragi Ólafsson. Ansjósur. Forlagið 1991.45 bls.
Bragi Ólafsson er heimsfrægur Sykurmoli.
Hann stendur stilltur á sviðinu bak við bylgj-
andi og höggvandi hreyfingar Bjarkarog Einars
Arnar, slær strengi sína fimlega undir kvak
þeirra, horfir á æstan aðdáendahópinn og lyftir
brúnum og munnvikum í einu þannig að and-
litið fær á sig sérkennilegan undrunar- og gleði-
svip. Lífið er skrítið og skemmtilegt.
Bragi er líka skáld eins og lesendur þessa
tímarits vita, og í ljóðum hans hefur frá upphafi
verið sama blanda undrunar og kæti og í svip
hans, en líka myrkari drættir. Hann gaf út aðra
ljóðabók sína fyrir síðustu jól, Ansjósur, og
byijar á að yrkja um ljóðlistina:
Hún flytur með sér ilm inn í strætisvagninn
(lesist: hin bóklærða tilvist: erl.fragrance).
Bílstjórinn er fyrstur til að ftnna
hvaða smyrsl hún hefur borið á sig.
Hann þekkir ekki tegundina en hver með leyfi
þekkir slíkt ómælisdjúp sem hún er þessi stelpa!
Hún færist innar í vagninn og ferðin er hafin
og ilmurinn finnur sér sæti hjá hveijum og einum.
Ljóðið heitir „Smyrsl“ (7) og ber mörg einkenni
ljóða Braga, myndin er einföld og skýr en þó
djúp, stíllinn áreynslulaus, hlýr og fyndinn.
Ljóðin iAnsjósum eru um margvísleg efni, en
tvennt einkennir hana sérstaklega. Annað eru
mannlýsingar. Bókin er krökk af athyglisverðu
fólki, og má sem dæmi nefna manninn í
„Vopnaburði" (13), „einn af þeim óskiljanlegu
mönnum / sem í vinnu sinni / eru mynd sann-
gimi og flekklausrar hugsunar / en í frítíma
sínum andlitslausar skepnur“, manninn með
skap á við meðalstóra hlöðu („Að loknu sumri“,
16), húsvörðinn í höllinni í Telc („Svefn", 34),
og auðvitað sögumann sjálfan sem sýnir á sér æ
fleiri hliðar eftir því sem líður á bókina.
Hitt eru útlönd. Upplifanir verða margar ein-
kennilegar á tónleikaferðum með rokkhljóm-
sveit erlendis, og Bragi vefur þær inn í
skáldskap sinn þannig að stundum verða þær
bæði nýstárlegar og kunnuglegar fyrir okkar
sigldu landa. Hver kannast ekki við að hafa
verið einn á ferð um nótt í útlendri borg og
hræddur:
Smáfuglshjartað mitt.
Ferð þín í leigubílnum
er hröð og umkringd húsum.
Þessi voðalega nótt hefur
myrt allt fólkið sem þú þekkir
og tifið í gjaldmælinum er falskt
og útlent.
Þú átt góða daga í vændum
smáfuglshjartað mitt.
Þetta voru „Góðir dagar“ (19). Víðar má finna
kvíða fyrir hinu óþekkta og jafnvel óhugnað,
eins og í „Hótellykli sjöundu hæðar“ (43) þar
sem fortíðin er þurrkuð út, „eina sem ég hef með
mér / að handan / eru minningar um móttökuna
niðri“. Þegar nútíðin ein er eftir er ekkert skref
í dauðann.
Bragi var svo heppinn að ná strax persónu-
legum tóni í ljóð sín. Hann spjallar við lesanda
sinn, eins og í trúnaði, lætur eins og hann segi
TMM 1992:2
105