Tímarit Máls og menningar


Tímarit Máls og menningar - 01.06.1992, Qupperneq 110

Tímarit Máls og menningar - 01.06.1992, Qupperneq 110
um hans gerir hvort tveggja að bækurnar fá á yfirborðinu persónulegri svip, sem er styrktur í ljóðunum af stöðugu égi (ég er reyndar sígildur ljóðmælandi) og að grafa undan sömu nálægð- artilfinningu, því það er alltaf nýr og nýr Sjón sem valsar um: ég er annar og annar og annar. Hann kemur til bókanna eins og hann er klædd- ur í það og það sinnið, bækumar spegla viðkom- andi persónuleika (fötin skapa manninn, sem skapar skáldskapinn); kannski má segja að því leyti að skýin séu persónuleg, þau sýna þá per- sónu sem Sjón gefur sér á útgáfudegi og hún er líka sögupersóna. Einlægnin er með þessu upp- gufuð, í mesta lagi óþéttur skýhnoðri á fölgræn- um himni. Himnafesting Bókin bleika og gula hefur mjög þétta bygg- ingu. Hún er tvírömmuð inn af Sjóni sjálfum: myndum af honum fremst og aftast, og sjálfs- lýsingum (sögupersónu hans) í fyrsta og aftasta ljóði. Þriðji ramminn er Jónas Hallgrímsson og lóan. Ljóðin sjálf eru hvert fyrir sig römmuð inn af titli sem er innan sviga og ljóðin kallast á innan bókarinnar, titill á einu ljóði er ljóðlína í öðru og öfugt: skuggi frá einu ljóði fer um bókina ljóð af ljóði: (ferja) [. .. ] skugginn af höfði mínu fer um salinn andlit af andliti [... ] (og farþegi) (11) Annað ljóð heitir svo „(andlit)(af andliti)“ (33), og ljóðlínan „ferja og farþegi“ kemur fyrir í því þriðja, „(mig dreymir)(mig dreymdi)" (37) sem aftur tengist öðru ljóði og þannig tókst mér að fikra mig áfram eins og línudansari milli meira en helmings ljóða bókarinnar. Bókin er lesin frá andliti Sjóns (sem dreymir) að andliti hans aft- ur. Vefnaðurinn er þéttur og mjög óreglulegur og ég villtist vandlega í völundarhúsi þessara vísbendinga og kastaðist fram og til baka eins og bjúgverpill. Það má segja að ég hafi alveg misst stjórn á þessari bók. Nótt sítrónunnar hjálpaði mér nokkuð í þessum ógöngum, auk þess sem hún var mikil stoð og stytta við mat á ljóðunum sjálfum. Sjón tekur hana að mestu upp hér og endurbætir og sleppir því sem betur mátti fara. Smáatriði eins og breyting úr „frá andliti til andlitis“ í „andlit af andliti“ gera ótrúlega mikið og margar slíkar slípanir hafa styrkt heildarsvip bókarinnar, auk þess að bæta ljóðin sjálf. Ég man ekki eitthvað um skýin er góð bók, bæði sem sjálfstæð heild og séð með hliðsjón af fyrri verkum Sjóns, ljóðin eru mikið unnin og þétt í byggingu, sem veldur því að það sem virðist einföld mynd vindur ofan af sér við hvem lestur og afhjúpar sífellt fleiri tilbrigði við sjálfa sig og myndar að lokum lítinn heim, og lesandinn er skyndilega staddur í hjarta þess heims. Gott dæmi um þetta er ljóðið „(café selsíus)" þar sem segir meðal annars: einhver á afmæli til dæmis maðurinn á næsta borði hann treður því sem hann elskar í pípuna sína tendrar með agnarsmáu hjarta Ljóðin eru mun formrænni en fyrri ljóð Sjóns — t.d. má vísa í formbreytingar frá nótt sítrón- unnar — römmuð inn af titlunum innan svig- anna, stjörnur aðgreina þau í þætti og tvípunktar leggja áherslur á stöku stað. Textinn er sjálfur meitlaðri en oftast áður í ljóðum Sjóns, slípaðri og einfaldari; og ekki að tala um fágun hér. Einstaka setningar, myndir og myndbrot fá að njóta sín betur afmarkaðar milli stjarna heldur en á floti í miðjum textum, ég tek aftur dæmi úr „(café selsíus)"2 (29): á hjóli og í stuttbuxum nærsýnin stytti leiðina niður á strönd Það er þessi formræna heild sem minnir á skáld- sögur Sjóns fremur en eldri ljóð hans, þessi kóngulóarvefur tákna sem vísa hvert í annað og 108 TMM 1992:2
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72
Qupperneq 73
Qupperneq 74
Qupperneq 75
Qupperneq 76
Qupperneq 77
Qupperneq 78
Qupperneq 79
Qupperneq 80
Qupperneq 81
Qupperneq 82
Qupperneq 83
Qupperneq 84
Qupperneq 85
Qupperneq 86
Qupperneq 87
Qupperneq 88
Qupperneq 89
Qupperneq 90
Qupperneq 91
Qupperneq 92
Qupperneq 93
Qupperneq 94
Qupperneq 95
Qupperneq 96
Qupperneq 97
Qupperneq 98
Qupperneq 99
Qupperneq 100
Qupperneq 101
Qupperneq 102
Qupperneq 103
Qupperneq 104
Qupperneq 105
Qupperneq 106
Qupperneq 107
Qupperneq 108
Qupperneq 109
Qupperneq 110
Qupperneq 111
Qupperneq 112
Qupperneq 113
Qupperneq 114
Qupperneq 115
Qupperneq 116
Qupperneq 117
Qupperneq 118

x

Tímarit Máls og menningar

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Tímarit Máls og menningar
https://timarit.is/publication/1109

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.