Gripla - 20.12.2007, Blaðsíða 140

GRIPLA138
konu“. Fyrir vikið varð Árni að skilja við eiginkonu sína og við þetta brot
missti hann rétt til prestskapar. Líklegast um 1748 (s. xvi–xxviii) var Árni
Böðvarsson farinn að búa á Ökrum á Mýrum og um það leyti kvæntist hann
seinni konu sinni, Ingveldi Gísladóttur. Þar bjuggu þau til dauða Árna 1776,
en Ingveldur lést 1782. Árni erfði nokkurt fé eftir föður sinn, en efni gengu
mjög af honum og þar við bættist að hann var heilsuveill og holdsveikur
seinustu æviárin.
Um rímnakveðskap Árna sagði Björn Karel (s. cxxiii):
Árni Böðvarsson er afkastamesta rímnaskáld átjándu aldar. Meðal eldri
rímnaskálda er ekki vitað um neinn afkastameiri nema Guðmund
Bergþórsson, sem hlýtur að teljast til seytjándu aldar skálda, þó að
hann lifði fram á fimmta ár þeirrar átjándu.
Árna hlotnaðist sá heiður fyrstum rímnaskálda að fá eftir sig prentaðar í lif-
anda lífi veraldlegar rímur í sérstakri bók. Ólafur Ólafsson, sem þekktur er
undir nafninu Olavius, lét árið 1771 prenta í Kaupmannahöfn: „Rimur af Þor-
steini Uxa-fæti qvednar af Arna Bødvarssyni en utgefnar Med stuttri þyding
velflestra Eddu-kenninga og heita, er i þeim brukaz af Olafi Olafssyni og
prentadar eptir Sk™lldsins Eigin-riti“. Árið áður en Árni dó, eða 1775, voru í
Hrappsey prentaðar rímur af Úlfari sterka, sem hann hafði lokið við, en fyrra
hluta þeirra hafði ort Þorlákur Guðbrandsson. Það sýnir vinsældir þeirra að
þær voru endurprentaðar 1834 og 3. útgáfa kom 1906. Tveimur árum seinna
1777, eða árið eftir að Árni Böðvarsson dó, voru í Hrappsey prentaðir tveir
rímnaflokkar eftir hann. Þeir voru rímur af Agnari kóngi Hróarssyni og er sag-
an ekki þekkt, sem þær voru ortar út af. Hinar voru af Ingvari víðförla, en þær
voru kveðnar eftir prentaðri útgáfu sögunnar, sem kom í Svíþjóð 1762. Rímur
Árna, sem hér voru nefndar, eru einhverjar sjaldgæfustu bækur frá 18. öld og
er trúlega auðveldara að komast yfir Guðbrandsbiblíu heldur en þessar rímur,
sem sýnir að þær voru lesnar eða réttara sagt kveðnar upp til agna.
Varðveittur kveðskapur eftir Árna er mikill að vöxtum og er gott yfirlit um
hann í inngangi Björns Karels. Ekki er Árni þó mjög kunnur nútímamönnum
af kveðskap sínum. Þekktasta kvæði sem honum hefur verið eignað er Skipa-
fregn og sagði Björn Karel um það (s. xxxi–xxxii): „er eitthvert bezta kvæði
18. aldar og ýkjulaust má telja með því bezta, sem ort var hér á landi frá siða-
skiptum þangað til hið mikla blómaskeið íslenzkrar ljóðlistar hefst á öndverðri
19. öld.“ Björn gat þess að Skipafregn hefði verið prentuð tíu sinnum og rann-
sakaði heimildir um feðrun þess. Niðurstaðan var (s. xxxvi) að elstu heimildir
eignuðu kvæðið Gunnlaugi Snorrasyni presti á Helgafelli í upphafi 18. aldar.