Skírnir - 01.04.1994, Síða 70

64
HERMANN PÁLSSON
SKlRNIR
VIII. Vígfrœði
hermennska
Egla rekur hersögur innan Noregs í sambandi við landvinninga
Haralds lúfu og aðrar sem varða leiðangra víkinga í ýmsar áttir: í
vesturveg (til Bretlandseyja), austurveg (handan við Eystrasalt), í
norðurátt (til Gandvíkur og Bjarmalands) og suður á bóginn (til
Fríslands og Flæmingjalands). „Auðbjörn konungur lét skera upp
herör og fara herhoð um ríki sitt“ (9), en slíkt kom að engu gagni.
Haraldi lúfu auðnaðist að gersigra alla andstæðinga sína. Hernað-
arátök með Skotum og Englendingum eru rammari en yfirleitt
tíðkast í Islendinga sögum.
Egill vegur frumvíg sitt á sjöunda vetri, rekur umsvifalaust
öxi í höfuðið á sveini fáum árum eldri „svo að þegar stóð í heila.“
Faðir Egils lætur sér fátt um finnast, en móðir hans leit málið
öðrum augum, „kvað Egil vera víkingsefni“ (100). Ummæli Beru
sýna að fýsi Egils til manndrápa þurfi ekki að vera sótt í föður-
ættina eina. Næst verður Egill manns bani á tólfta ári, vegur þá
saklausan heimamann og nær sér með slíku móti niðri á föður
sínum sem hafði í hamagangi drepið leikbróður Egils og fóstru
og auk þess reynt að bana Agli sjálfum.
Þótt vegur þyki að vígatali garpa í afrekasögum, þá er hitt
jafnan talið mikilvægara að þeir beiti tilteknum reglum í orrust-
um og einvígum, en um Egil verður að játa að mörg víg hans
skortir þann brag sem ætlast var til af sönnum hetjum. Tvö fyrstu
víg hans sýna skýra ágalla: hvorugur þeirra sem lutu í gras fyrir
honum á unga aldri hafði unnið sér til höfuðbana og hvorugum
er gefið neitt færi til að verja sig. Erfitt er að hugsa sér að Egill
hefði sætt sig við þau hermannalög og víkingalög sem getið er um
í ýmsum sögum.
Eftir að Egill hefur náð fullum þroska drepur hann menn af
engu minni ákafa en þeir faðir hans og afi. Á Kúrlandi gerir hann
þá játningu að ferð þeirra kumpána hafi verið „allill og eigi her-
mannleg; vér höfum stolið fé bónda, svo að hann veit eigi til; skal
oss aldregi þá skömm henda“ (117). Kveikti síðan í bænum, drap
alla þá sem reyndu að komast út og sneri ekki frá fyrr en allt liðið