Skírnir - 01.04.1999, Blaðsíða 174
168
GUNNAR KARLSSON
SKÍRNIR
við landsfólkið setur hann upp ragnið og rog,
reiðin hann tekur sem geysilegt flog,
mart hann fyllir af mörnum trog,
maðurinn kann í íslenzku já, já og og.53
Danir eru að vísu aðeins ein af þrautum Islands í harðindavísu séra
Jóns Jónssonar á Melum, sem er sögð ort „Svellaveturinn 1625“:
ísland aumlega stendur,
ákall búið við falli,
frostin frekt að kreista,
fellur kind mörg í svellum;
Danir drýgja oss raunir,
vér dettum um þeirra pretti,
ófriðar örva voði
eykur oss hugarveiki, -
hirði eg ei hafa með orðum,
hvað fleira oss nú skaðar.54
Fnimlegri eru efnistök Þorbjarnar skálds, sem við kunnum því
miður ekki að feðra en var vafalaust 17. aldar maður, enda nefnd-
ur á nafn í heimildum snemma á 18. öld.55 Vísa Þorbjarnar er til í
nokkrum gerðum, en síðasta línan, sem mestu skiptir um merk-
ingu, er jafnan eins. Hér er valin gerð sem er meðal hinna minna
þekktu:
Imbrum bimbrum ambrum bambrum
apin dæla
skaufra raufra skapin skæla
skrattinn má þeim dönsku hæla.56
53 Stefán Ólafsson: Kvxbi II (Kaupmannahöfn, Bókmenntafélag, 1886), 62.
54 Almanak hins íslenzka Þjóðvinafélags 1914, 13.
55 Æri Tobbi: Vísur Æra Tohha. Jón frá Pálmholti safnaði og bjó til prentunar.
Hringur Jóhannesson myndskreytti (Reykjavík, Iðunn, 1972), [7]-[8].
56 Æri Tobbi: Vísur, [54]. Þessi gerð vísunnar er í handriti frá því laust eftir
miðja 18. öld. - Skrá um handritasöfn Landsbókasafnsins II. Samið hefir Páll
Eggert Ólason (Reykjavík 1927), 90.