Skagfirðingabók - 01.01.1970, Blaðsíða 31
SÍBASTA AFTAKA í SKAGAFIRÐI
en forbrudt". Þess má geta, að dómarar hæstaréttar urðu ekki sam-
mála um niðurstöðu. Einn vildi dæma Ingibjörgu til sex ára tugthús-
vistar, fimm til ævilangrar tugthúsvistar og sex til dauða, þeirra á
meðal var dómsforseti.
Við þessar heimildir er svo rétt að bæta því, er stendur í Sögu
frá Skagfirðingum um „Dráp Ingibjargar", eins og það er þar kallað.
Við það er merkt ártalið 1789:
„Nú riðu menn til Alþingis, ok var Ingibjörg, sú er fargað hafði
barninu, dæmd þar til dauða; síðan skyldi hún takast af, því ei þurfti
þá slík mál svo brýn að ganga til hæsta réttar, ok síðan enn undir kon-
ungs uppgjöf, sem seinna varð. Fékk Vigfús Scheving öxina til láns hjá
Jóni Jakobssyni á Espihóli,1 en Ingibjörg var lengi harðlynd undir
dauða sinn, ok viknaði ekkert. Þó fékk Pétur prestur Pétursson á
Miklabæ mýkt hana um síðir til viðurkenningar; hafði henni gefizt
annað eftir en höggvast, ok er sagt að sýslumanni hafi allmjög um-
fallizt, er það fór fram, og þó með stiliingu sem hans var jafnan vani".
II.
Það fer ekki framhjá neinum, sem les framanritað, að Gísli
Konráðsson og Saga frá Skagfirðingum eru heldur ónákvæmar —
og sums staðar rangar heimildir um dulsmál Ingibjargar Jónsdóttur,
sé gert ráð fyrir því, að réttara sé með farið í hinum opinberu máls-
gögnum. Auk þess er allmikill munur á skilningi og samúð í dóms-
forsendum Magnúsar Stephensens og hinum skagfirzku skrifum. Skal
nú vikið nánar að þessu.
1 Miklar líkur eru á, að öxi sú, er Ingibjörg var aftekin með, sé nú geymd
í Þjóðminjasafni íslands. Sé það rétt, sem varla er að efa, að öxin hafi verið
fengin að láni hjá Jóni Jakobssyni á Espihóli, er það vafalaust sama öxin og
Kálfagerðisbræður voru höggnir með 1752. Líkur fyrir því, að sú öxi sé nú í
Þjóðminjasafni, færir Kristján Eldjárn í grein í Árbók Fornleifafélagsins 1966,
bls. 133—137. (Sjá einnig: Jón Helgason; Vér íslands börn, I. b. 1968, bls.
198).
29
L