Skagfirðingabók - 01.01.1970, Síða 58
SKAGFIRBINGABÓK
til brots í landnámi hans (Þór vísaði honum þangað), þ. e. vestan
Jökulsár, sem mun þá hafa fallið til sjávar allmiklu vestar en nú og
greint sundur landnám Sæmundar og Hávarðs hegra.
Hávarður hegri latti þess, að Hreiðar berðist við Sæmund hinn
suðureyska „og kvað það illa gefizt hafa". Styðjist þessi urnmæli við
arfsögn, hafa snemma orðið róstur þar um slóðir. Menn, sem síðar
komu en Sæmundur, hafa litið landnám hans öfundaraugum og sjálf-
sagt einnig þótt það svo stórt, að vorkunnarlaust væri honum að skerða
það nokkuð: Er Skefill tók undir sig sneið af landnáminu „að ólofi
hans", á Sæmundur að hafa látið „það svo búið vera". Aftur á móti
hefur hann ekki þolað, að frekar yrði á landnámið gengið og barizt
við þá menn, sem ætluðu með vopnum að ná þar búsetu. Má ímynda
sér, að einhverjir þeirra hafi horfið úr Skagafirði, er þeir biðu lægri
hlut fyrir Sæmundi, og numið land annars staðar eða haldið fram í hér-
aðið, líkt og Kráku-Hreiðar gerði og frá verður sagt, og setzt að fjær
sjó en hugur þeirra stóð til. Auðskilið er, að menn, sem komu á skip-
um og höfðu jafnvel stundað sæfarir og legið í víkingu, kysu að búa
svo, að skammt væri til sjávar og uppsáturs. Mun því hafa verið þann
veg háttað um Hreiðar, því ólíkt er það rótgrónum búandmanni að
skeyta ekki um mátt öndvegissúlna. Er eins víst, að faðir hans, Ófeig-
ur lafskegg, hafi ráðið því, að súlurnar voru bornar á skip, en sá
búhöldur látizt í hafi og Hreiðar þá farið sínu fram, a. m. k. er
Ófeigs að engu getið eftir að siglt var úr Noregi.
Hreiðar tók þeim ráðum Hávarðs hegra að berjast ekki til landa, en
fara heldur á fund Eiríks í Goðdölum, „því að hann er vitrastur mað-
ur í héraði þessu', og láta hann málum skipa. Að baki ráðgjöf þess-
ari skín í það, sem vitað hefur verið, að Eiríkur var manna auðugast-
ur að löndum og mest von til, að hann léti lausan hluta af landnámi
sínu árekstralaust. Hefur héraðið því væntanlega verið fullnumið, þeg-
ar Hreiðar kom út.
Orð Hávarðs hegra vísa til þess, að Eiríkur í Goðdölum hafi verið
friðarmaður, og ummæli þau, sem Landnáma hefur eftir Eiríki sjálf-
um, er hann ræður málum Hreiðars til lykta, fela eflaust í sér gamla
sögn um, að svo hafi verið. Eiríkur „kvað það óhent, að menn deildi,
meðan svo væri mannfátt á landi, kveðst heldur vilja gefa honum
56