Múlaþing: byggðasögurit Austurlands - 01.01.1997, Blaðsíða 61

Mannanöfn í stöðfírskum örnefnum
13. Carlshús
(Ekki eiginlegt ömefni en tekið hér með
þar sem það var eina húsið í kauptúninu,
kennt við eiganda sinn löngu eftir að hann
var allur).
Lítið er um það að segja annað en að
það var kennt við Carl Guðmundsson,
kaupmann. Var það byggt árið 1896 og
tók sonur Carls, Andrés við því eftir föður
sinn. Seldi hann Kaupfélagi Stöðfirðinga
eignina árið 1931 og fluttist til Reykja-
víkur. Hús þetta var aðalverslunarhús
Kaupfélags Stöðfirðinga fram yfir 1980 en
nefnt Carlshús af mörgu eldra fólki, löngu
eftir að það komst í eigu þess. Þetta hús
var lengi vel elsta húsið í byggðarlaginu en
hefur nú verið rifið.
14. Gunnustöðull
Gunnustöðull var kofi með hlöðnum
torfgarði. Hann er kenndur við gamla
einsetukonu er kölluð var Gunna en hún á
að hafa haft kvíær sínar þar. Kofínn var
byggður upp aftur og aftur, síðast notaður
um 1940. Stendur garðurinn ennþá 50-60
metmm utan og ofan við Hól, beint fyrir
innan íbúðarhúsið Borgargerði 18.
15. Grettishjalli
Grettishjalli er næsti hjalli neðan við
Geldsauðahjalla og gengur austur undir
Lambaskarð, sem er beint ofan við
kauptúnið.
Sumir töldu að nafn hjallans gæti allt
eins verið dregið af heiti á hrút sem hafí
gengið þar eða drepist.
En Magnús Þórðarson sagði að hann
héti eftir þeim fræga manni Gretti
Asmundarsyni. Þar á Grettir að hafa barist
við einhverja (ekki vitað hverja) og
hjallinn fengið nafn af því. Stór steinn er
sagður hafa verið fluttur af Gretti út á
svonefndan Urðarbala og settur þar upp á
annan stein. Er hann nefndur Grettistak.
Lítið er vitað um ferðir Grettis á
Austurlandi. I Grettis sögu segir þó svo:
„Síðan fór hann suðr um land ok svá til
Austíjarða. Var hann í þessari ferð um
sumarit ok vetrinn ok fann alla ina meiri
menn, ok bægði honum svá við, að hvergi
fékk hann vist né vem. Svá fór hann aftr it
nyrðra ok dvalðist í ýmsum stöðum.“
{Islendingasögur 1968, bls. 201)
16. Andrésartangi
Flestir viðmælendur mínir vom sam-
mála um að tanginn heiti eftir Andrési
Carlssyni. Andrés var sonur Carls Guð-
mundssonar, kaupmanns. A tanganum var
lifrarbræðsla og var hún í eigu versl-
unarinnar. Sögðu sumir að Andrés hefði
byggt hana sjálfur en aðrir töldu það ekki
vera.
Tanginn stendur á upphaflegu landi
verslunarinnar og fyrir innan hann er
Hólsvör. Þar var sjóhús og uppsátur, m.a.
notað af Stefáni Carlssyni, bróður Andrésar.
Þar setti hann t.d. bát sinn Núma. Trúlegt er
að Andrés hafí einnig notað uppsátrið.
17. Jakobssker
Enginn vissi við hvaða Jakob skerið er
kennt en menn töldu þetta nafn gamalt.
Skerið er framan við Seltangann, innst í
kauptúninu. A flóði er auðvelt að fara á
skektu ofan við það.
18. Arnahraun
Það eru tvö Amahraun að talið er í
Stöðvarfirði. Bæði eru þau rétt við
þjóðveginn, annað á svonefndum Hátúnum,
innan við Prestastein og utan við
Flautagerði. Hitt er inn og upp af Bleiku-
skriðum, skammt innan við þorps-
kirkjugarðinn.
59