Múlaþing: byggðasögurit Austurlands - 01.01.1997, Qupperneq 145
Sveinn Stefánsson
Frásaga af Jóni
Sigurðssyni fótalausa
r
grein þeirri sem hér fer á eftir langar
mig til að segja frá manni sem Jón hét
og kallaður var Jón fótalausi.
Þegar ég hugsa um, og ber saman, mun-
inn á þeirri aðstoð sem menn fá nú ef fatlast
hafa og þeirri sem Jón þessi fékk, blöskrar
manni miskunnar- og tillitsleysið sem
mönnum var sýnt þá. Það var ekki nóg að
Jón væri látinn berjast áfram hjálparlaust
fótalaus, með veika konu og bam, heldur
varð hann fyrir aðkasti sumra, jafnvel
þjófkenndur.
A uppvaxtaráram mínum á Kirkjubóli í
Norðfjarðarsveit í S.-Múlasýslu, fór ég oft í
kaupstaðinn sem kallað var (Neskaupstað)
til að kaupa til heimilisins, sem var stórt, og
fór ég þá oftast með fósturföður mínum,
Sveini Guðmundssyni. Þó að margt væri að
sjá í þessum ferðum, t.d. franskar skútur og
drukkna sjómenn, var það þó eitt sem ég
gleymi aldrei. Eg sá nefnilega á gangi
mann sem gekk á hnjánum. Þó var hann á
skóm en hælamir, sem voru nokkuð þykkir,
sneru fram, en tæmar aftur. Þessir skór
vora reimaðir um lærin, rétt ofan við hnén.
Göngulag hans var mjög sérkennilegt.
Hann vaggaði mikið, hafði stutt skref, en
bar ótt á, svo honum miðaði vel áfram, enda
virtist hann alltaf vera að flýta sér. Hann
var þrekinn um axlir og mjög handstór, með
mikið skegg og hár. Andlitið var góðlegt en
þegar hann reiddist varð hann mjög
grimmilegur á svipinn, enda var ég hræddur
við hann fyrst í stað. Þetta gerðist stundum
þegar strákar vora að hrekkja hann, ýta við
honum, því þeir vissu að hann gat ekki
hlaupið, eða gengu í veg fyrir hann. Þá
sveiflaði hann litlum staf, sem hann gekk
stundum með, og öskraði hátt ókvæðisorð
að þeim. Komu þá oftast einhverjir full-
orðnir og skökkuðu leikinn.
Jón stundaði sjóróðra á litlum árabáti og
fiskaði yfírleitt mjög vel. Var hann því öf-
undaður af öðram sjómönnum og héldu þeir
því fram að hann stæli af línum annarra, en
það gat ekki verið því hann sótti styttra en
þeir og fiskaði yfírleitt með færi.
Eg stóð stundum á bryggjunni ásamt
öðram þegar Jón kom með fullan bátinn.
Kallaði hann þá til okkar og bað menn að
vera ekki fyrir þegar hann kastaði fiskinum
upp. Þegar það var búið greip hann kaðal
og sveiflaði sér upp á bryggjuna, enda var
hann köttur liðugur. Á bryggjunni átti Jón
litla kerra, sem hann ók fiskinum í til
kaupmanns sem keypti fiskinn af honum.
143