Skagfirðingabók - 01.01.2011, Blaðsíða 83
NÁBÝLIÐ VIÐ HÉRAÐSVÖTN
Bæjarnessbakkanum að norðan og
norður undir miðjan kvíslarfarveg.
Allhvass suðvestanvindur var, en þó
ekkert rok. En nánast um leið og þeir
voru komn ir úr prammanum og á eyr
ina, skall á mjög öflug vindhviða.
Hún þeytti prammanum í loft upp,
hann fauk norður yfir kvíslina og kom
niður alllangt út og austur á eyju.
Magnús og Sveinn muna aðeins eftir
þessu, en óljóst. En mamma sagði
konu minni frá þessu atviki. Ekki er
ósennilegt að hún hafi æði oft leitt
hugann að því, hvernig farið hefði
fyrir drengjunum hefðu þeir verið í
prammanum er vind hviðan skall á og
pramminn fór í loftið.
Fé og hross voru jafnan rekin á afrétt
hér á árum áður og þá fram á Eyvind
arstaðaheiði. Eyhildarholt er eina býl
ið í Hegranesi, sem á upprekstrarrétt
fram á heiði. Sá réttur er þannig til
kominn, að 11. maí árið 1901, gera
hreppsnefnd Seylu hrepps og Sigurjón
Markússon, ábúandi í Eyhildarholti
með sér samning um beitarrétt á
Eyvindarstaða heiði. Í samningnum er
m.a. eftirfarandi ákvæði:
Að með því Seyluhreppur hefir keypt
afrétt á Eyvindarstaðaheiði, þá selj um
við ofanritaðir hreppsnefndarmenn
hér með herra sjálfseignabónda Sigur
jóni Markússyni á leigu afréttarland á
nefndri heiði fyrir sauðfé og hross,
ábúendum Eyhildarholts, sem eru og
verða kunna um aldur og ævi.
Greiða skyldi árlega fimm krónur,
fyrir beitarréttinn. Að sjálfsögðu var
greiðslan óverðtryggð, enda slíkt ekki
til komið í þá daga. Björn Egilsson
sagði mér einhverju sinni, að gjaldið
hafi jafngilt einu og hálfu dilksverði.
Gjaldið var að sjálfsögðu innt af hendi
allt framyfir 1940, en þá neitaði odd
viti Seyluhrepps, Haraldur á Völlum,
Eyhildarholtshrossin feta sig yfir ísinn af Hrúteyjum austur á Borgareyju 17. nóvember
1991. Ljósm.: Guðrún Árnadóttir.
83