Skagfirðingabók - 01.01.2011, Blaðsíða 193
HÓLAÝTAN
Á Sleitustöðum
Vorið 1961 tók Gunnar Bjarnason við
skólastjórn á Hólum. Sigurþór Hjör
leifsson í Messuholti var þá fenginn til
að meta verðmæti búvélanna. Þegar
hann var að því sagði Gunnar honum
að hann ætlaði að selja allt þetta véla
drasl. Sigurþór benti honum á að ýtan
væri sögulegur gripur, fyrsta ýtan í
Skagafirði og ein af þremur fyrstu
ýtun um, sem Íslendingar fluttu inn til
jarðvinnslu. [28] En þessi varnaðarorð
Sigurþórs dugðu skammt því um
haustið seldi Gunnar vélina Gísla Sig
urðssyni á Sleitustöðum og fékk gaml a
rútu fyrir, sem notuð var um tíma til
vöruflutninga fyrir skólabúið. Sætin
voru tekin úr henni og hún opnuð að
aftan. [33] Þar með lauk veru vélarinn
ar á Hólum, sem hafði þá verið þar í
17 ár. Hún var þá í frekar slöku ástand i
en gangfær.
Vorið 1962 vann Jón Sigurðsson á
Sleitustöðum að jarðabótum og bylti
gömlu túni neðan við húsin á Sleitu
stöðum. Það var þýft með hólum og
beðasléttum. Stykki þetta náði frá
hús inu Sigtúnum út fyrir Sleitustaði
II og niður á flatann. Annað var ekki
unnið með henni á Sleitustöðum. Á
Sleitustöðum var skipt um tvær rúllur
í belta vagni vélarinnar og annað
framhjól ið og ýmislegt smálegt lag
fært. [20]
Í Hvammi í Hvítársíðu
Árið 1964 seldi Gísli Sigurðsson
vélin a Guðlaugi Torfasyni bónda í
Hvammi í Hvítársíðu. Söluverðið var
120.000 kr. Hún var flutt suður á
vörubíl og greiddi Guðlaugur 4.000
kr. fyrir flutninginn. Jón Sigurðsson á
Sleitustöðum keyrði hana upp á
vörubílinn og kvaddi þar með vélina
og hún Skagafjörð.
Guðlaugur og Steinunn Anna Guð
mundsdóttir hófu búskap í Hvammi
árið 1959. Þau voru áhugasöm um
ræktun og vildu auka og bæta túnið í
Hvammi og til þess var ýtan keypt,
auk þess sem hún gat komið að góðum
notum við að grafa fyrir húsum og
jafna undir girðingar. En einmitt á
þessum árum var fyrirhugað að girða á
Síðufjalli.
Þegar ýtan kom í Hvamm var vél
hennar nýlega yfirfarin og gekk hún
vel þar til sveifarásinn brotnaði 1971.
Var þá fengin vél úr beltakrana, sem
Guðlaugur fékk á Keflavíkurflugvelli.
Hún er enn í ýtunni og gekk án stór
áfalla til 2006, enda yfirfarin reglu
lega og veitt húsaskjól á vetrum.
Tréhús var á ýtunni, er hún kom í
Hvamm, en um leið og skipt var um
vél var sett á hana stálhús sem fengið
var af ýtu í eigu Verktækni hf. á
Kistu felli í Lundarreykjadal. Það hús
er á henni, en gamla húsið var til
fjöld a ára nýtt sem leikstaður barna í
Hvammi. Þau innréttuðu það með
borðum og bekkjum og byggðu við
það geymslu fyrir kassabíla. Við verk
þetta nutu þau aðstoðar Torfa afa síns.
Þægindi voru heldur rýr hjá ýtu
stjórum í Hvammi og aldrei var gott
sæti í ýtunni þó að reynt væri að mýkj a
það með svömpum. Urðu menn því
oft stirðir og fengu verk í bakið eftir
nokkurra tíma vinnu, ekki síst ef kalt
var í veðri. Engin miðstöð var í ýtunni
og stálhúsið kalt. Brögð voru að því að
ýtan færi út af beltum væri unnið með
henni í halla. Eftir 1980 var hún
193