Skagfirðingabók - 01.01.2011, Blaðsíða 106
SKAGFIRÐINGABÓK
vinn a úr mjólkinni, elda, útbúa og
geyma mat og halda húsinu og íbúum
þess í lagi. Um fermingu var talið
æskilegt að kenna stúlkum að laga til
og „þrífa föt eins af karlmönnum,
hald a þeim hreinum og hirða um þau
að öllu“17 og venja þær á dugnað.
„Menntun kvenna markaðist fyrst og
fremst af því sem talið var gagnlegt í
lífi og starfi“18 eða eins og segir í hún
vetnsku riti frá 1857 að þótt gott væri
að allir kynnu að lesa og læsu þegar
stund gafst, þá „er þó eigi ráðlegt, að
kvenfólk gefi sig mikið við skriftum
og bóklestri og vanræki með því vinn u
sína“.19 Þar er látið í það skína að þjón
ustan beri ábyrgð á lífi og heilsu þeirra
sem hún þjónaði og yrði einkum að
hirða vel bösl20 og skófatnað manna,
því t.d. fjármenn og ferðamenn gætu
átt líf sitt undir slæmum eða góðum
útbúnaði á höndum eða fótum.21
Þjónusturnar unnu langan vinnu
dag. Þegar þær voru búnar með dags
verkið urðu þær „að taka af piltum
vosklæði, hver af sínum þjónustu
manni, og láta þá hafa hrein og þurr
föt að morgni“.22 Aldrei var spurt um
hvernig stóð á hjá þeim og misheppn
ar voru þær, því á sama heimili gátu
verið mikil snyrtimenni og örgustu
draslarar. Þær fylgdust vel með hvort
Stráksi situr vel til hafður
á baðstofu stiganum. Móðir
hans eða einhver önnur
heimiliskona hefur séð til
þess að hann fengi þurr og
þokkaleg ígangsklæði.
Ljósm.: Bruno Schweizer.
Héraðsskjalasafn Skagfirðinga.
17 Björn Halldórsson, 1988, bls. 467.
18 Erla Hulda Halldórsdóttir, 1997, bls. 59.
19 Ársritið Húnvetningur, 1857, bls. 51.
20 Blautar og óhreinar flíkur, einkum fótaplögg.
21 Ársritið Húnvetningur, 1857, bls. 54.
22 Ingibjörg Jónsdóttir, 1922, bls. 60.
106