Tímarit Máls og menningar - 01.06.2010, Blaðsíða 53
H r y l l i n g u r ! H r y l l i n g u r ? Va m p ý r a n g e n g u r l a u s
TMM 2010 · 2 53
viljugra blóðgjafa og forðast að drepa fólk þá hika nornavampýrurnar
ekki við að drepa – venjuleg vampýra verður að nornavampýru ef hún
drepur – og líta svo á að mannkynið sé aðeins hentugur búfénaður.
Þessar nornavampýrur, líkt og vondu vampýrurnar í Ljósaskiptum, eru
því greinilega fulltrúar hinnar hefðbundnu vampýru hrollvekjunnar,
hinnar drakúlísku, ef svo má segja.
Í sögunum um Hús næturinnar eru vampýrur sjálfsagður hluti sam-
félagsins en halda sig þó dálítið út af fyrir sig. Þó eru þær áberandi í
listaheiminum, flestallar stjörnur kvikmynda, leiklistar og tónlistar eru
vampýrur, enda svo áberandi fagrar og heillandi, líkt og í Ljósaskipt-
unum og Vampíruskóla-bókunum. Einstaka manneskjur hljóta þau
örlög að geta orðið vampýrur, en fyrst þarf að ganga í gegnum fjögurra
ára nám í Húsi næturinnar og segir sagan frá stúlku, Zoey, sem er
merkt vampýrisma og hefur nám í skólanum. Hún kemst fljótlega að
því að ekki eru allar vampýrur tilbúnar að samþykkja það að lifa í sátt
og samlyndi við mannfólkið, auk þess sem hún kemst í kast við illvíga
vampýrudrauga og eitthvað sem líkist vampýru-uppvakningi. Í báðum
þessum seríum er heilmikil áhersla lögð á töfra, en vampýrurnar eru
ekki aðeins ódauðlegar, sterkar og fallegar, heldur líka göldróttar og eiga
sér sinn eigin goðsagnaheim.
Yfirnáttúrulegar ástir
Allar ganga þessar sögur út á unglingaástir með tilheyrandi ofur-
dramatík sem greinilega hittir gersamlega í mark, aðallega meðal ungra
kvenna, en einnig hinna eldri og – sem er á einhvern hátt einkennilega
gleðilegt – meðal (aðallega ungra) karlmanna. Vissulega er þessi mikla
ást blönduð ógnum af ýmsu tagi, sem felast þá helst í flokkadráttum
vampýrunnar, sem er hvað skýrast útfærð í Vampíruskóla-bókunum,
sem bjóða bókstaflega uppá tvær tegundir vampýra. Að þessu leyti
sverja sögurnar sig mjög í ætt gotnesku ástarsögunnar, en hún ein-
kennist einmitt af því að ung kvenhetja verður ástfangin – yfirleitt
af röngum manni – og þarf að vinna sig í gegnum ýmsa hættulega
leyndardóma áður en hamingjan nær að blómstra í lokin. Kvenhetjan
í gotnesku ástarsögunni neyðist því til að gerast einskonar spæjari,
því hún þarf að leysa úr leyndardómunum til að vita hvort ástin sé
örugg.31 Það er þessi tegund ástarsögunnar sem er hvað greinilegast
undirliggjandi í sögunum af Sookie Stackhouse (og setur líka mark sitt á
Vampíruskólann og Hús næturinnar), en bækur Harris sverja sig mjög í
ætt við glæpasögur, eins og áður hefur komið fram. Fyrsta sagan, Dauð