Tímarit Máls og menningar - 01.06.2010, Page 80

80 TMM 2010 · 2
Margrét Tryggvadóttir
Barnabækur eftir hrun
Í nýlegu viðtali í DV sagði Jón Kalman Stefánsson um hrunið: „Meðan
mestu lætin voru var ég svo órólegur að ég var alltaf á netinu. Heimurinn
breyttist á tíu mínútna fresti og það var ekkert hægt að skrifa.“1 Þannig
leið mér líka þegar kom að því að velja lesefni með syni mínum. Nýju,
flottu barnabækurnar sem höfðu þó verið skrifaðar af alúð og heiðar-
leika, birtu glansmynd af heimi sem við héldum að væri raunverulegur
en var tálsýn. Og fantasíurnar sem höfðu verið í uppáhaldi urðu tákn
um veruleikaflótta. Það var þá sem við mæðginin leituðum í gamlar
skræður og drógum fram bækur Auðar Haralds um Elías. Í þeim birtist
heimur sem er í raun ótrúlega líkur þeim veruleika sem okkur var
kippt inn í – en söguhetjurnar kunnu betur að fóta sig en við á okkar
tíma. Þær voru alvanar gjaldeyrishöftum, verðbólgu, atvinnuleysi og
stórfelldum fólksflutningum til Kanada. Og ein persónan er meira að
segja síprjónandi.
En tíminn líður og ég var spennt að kanna hvort og þá með hvaða
hætti breytt heimsmynd, hin alræmda kreppa, skilar sér inn í nýjar
íslenskar barnabækur. Því valdi ég fjórar sögur sem komu út á síðasta
ári til að skoða.
Þvílík vika eftir Guðmund Brynjólfsson
Guðmundur Brynjólfsson hlaut Íslensku barnabókaverðlaunin á síðasta
ári fyrir bókina Þvílík vika sem er fyrsta bók höfundar en hann hefur
áður skrifað leikrit. Aðalpersónan er Geir sem var að klára 10. bekk.
Hann og tveir bestu vinir hans fá þá hugmynd að tilvalið sé að fagna
þessum tímamótum með því að „detta geðveikt í það“. Ekki það að þeir
félagarnir séu sérlega drykkfelldir, þeir hafa aldrei bragðað áfengi en eru
spenntir að reyna og hafa stolið bæði bjór og bríser.
Sagan kom skemmtilega á óvart. Það er Geir sem segir söguna og