Orð og tunga - 2021, Page 114

Þorsteinn G. Indriðason: Viðskeytaraðir í íslensku 103
d. ­ling­s­skapur: vesalingsskapur, öðlingsskapur
e. ­un­ar­skapur: brúkunarskapur
f. ­ung­s­skapur: kotungsskapur, oflátungsskapur
Þegar niðurstöður um klofna viðskeytingu eru teknar saman í yfirliti
um viðskeyti á undan og eftir eignarfallsendingunni þá kemur eftir­
farandi skipting í ljós:
nafnorðsviðskeyti eignarfallsending seinna viðskeyti
ari a háttur, legur
ing ar samur, semi
naður ar háttur
un ar háttur, legur, samur, semi, skapur
dómur s háttur
il s háttur
indi s háttur, legur, samur, skapur
ingi s skapur,
ingur s háttur
lingur s háttur, skapur
semi s legur
ungur s háttur, skapur
átta u samur, semi
sl u háttur, legur
sk u leiki
Tafla 9: Yfirlit yfir viðskeyti sem taka þátt í klofinni viðskeytingu eftir eignarfalls­
endingum.
Viðskeyti eins og ­un getur tekið með sér fimm ólík viðskeyti á meðan
­indi getur tekið með sér fjögur. Önnur viðskeyti geta tekið með sér
eitt til tvö viðskeyti. Það sem einkennir mörg nafnorðsviðskeytin í
töflunni, þ.e. viðskeytin sem eru í fyrsta sæti, er að þetta eru allt lokuð
viðskeyti (eins og t.d. ­ari, ­lingur, ­naður, ­semi og ­sk), þ.e. önnur
viðskeyti geta ekki bæst við þau án þess að eignarfallsending komi
á milli, sbr. einnig 5.2.3. Með því að tengjast eignarfallsendingum
opnast nýjar leiðir til orðmyndunar, þ.e. orðmyndunin getur haldið
áfram (sbr. einnig það sem Aronoff og Furhop 2000:487 segja um
þýsku).
Annað sem er athyglisvert er að seinni viðskeytin í töflunni eru
allt kerfisvædd viðskeyti í íslensku, þ.e viðskeyti sem áður voru
sjálfstæð orð. Þessi skil milli fyrri og seinni viðskeytanna í klofnu
viðskeytingunni er hins vegar ekki alveg skýr því finna má kerfis­
tunga_23.indb 103 16.06.2021 17:06:51