Saga - 2013, Page 87

þær yrðu heppnar.
Þegar móðir þeirra dó árið 1824 voru þær enn unglingar. Sig -
ríður 15 ára „stor og sterk og lidleg til verka ef hun fær tilsogn en
fákunnandi enþa“. Á góðum stað væri henni ekki vorkunn að vinna
fyrir sjálfri sér, skrifaði amma í þessu langa og erfiða bréfi. Þórunn
var 13 ára „en nu heidin“ og best sett hjá ömmu sinni.
Systurnar höfðu sjálfar ekki tíma til þess að skrifa því það var
fráfærnadagur og þær sátu yfir lömbunum. Þær létu nægja að senda
Páli kveðju92 en skrifuðu honum báðar í ágúst þegar von var á pósti.
Þannig var veruleiki þeirra. Hann snerist um túnáburð, fráfærur og
yfirsetu, heyskap og tóvinnu en ekki bækur og skrift.
„Hálf er nú von að fornu tré“
Þegar bréfin frá 1824 eru skoðuð sérstaklega kemur í ljós að þau ein-
kennast í senn af venjubundnum frásögnum af lífinu fyrir austan og
rofi á þessu sama lífi.
Bréfsefnið er heilsufar, bæði bréfritara og annarra á heimilinu,
sóttir og veikindi í nágrannasveitum og sýslunni allri, veðurfar,
grasspretta og skepnuhöld. Svolítið slúður jafnvel. Framtíð barn -
anna er skipulögð eftir því sem hægt er. Og svo allskonar praktísk
mál. Amma hafði til dæmis beðið Pál að útvega söðul handa Sigríði.
Hann barst heill austur sumarið 1823 og þakkaði hún sendinguna í
janúarbréfinu 1824.93 Sigríður nefndi einnig söðulinn sem hún hafði
tvisvar riðið í til kirkju, en ánægðust er hún með að geta nú „filgst
med þier hvurt á land þú vilt“, nema þar sem von var á mannýgum
nautum. Þau hræddist Sigríður umfram annað.94 Þannig slæðast inn
í bréfin upplýsingar um hið smáa og persónulega, hvað hræðir og
hvað gleður. Þórunni var til að mynda gefin hæna haustið 1823 „og
þockti mier mikid vænt um hana“. Hún var þó ekki farin að verpa í
janúar. Þórunn segist lítil, hafi næstum ekkert vaxið síðan Páll sá
hana síðast sumarið 1822 þegar hann heimsótti fólkið sitt fyrir aust-
an. Hún nær Sigríði „varla undir hönd“ en Sigríður er orðin jafnhá
móður þeirra.95
Rofið í lífi systranna verður með dauða Malene, jafnvel þótt
kvennabréfin á hallfreðarstöðum 85
92 Lbs. Lbs. 2412 a 4to. Sigríður Ørum til Páls Pálssonar 21. júní 1824.
93 Lbs. Lbs. 2412 a 4to. Sigríður Ørum til Páls Pálssonar 10. janúar 1824.
94 Lbs. Lbs. 2413 a 4to. Sigríður Pálsdóttir til Páls Pálssonar 8. janúar 1824.
95 Lbs. Lbs. 2415 b 4to. Þórunn Pálsdóttir til Páls Pálssonar 8. janúar 1824.
Saga haust 2013 NOTA_Saga haust 2004 - NOTA 23.6.2020 15:04 Page 85