Andvari - 01.01.2019, Blaðsíða 63

62 HJALTI HUGASON ANDVARI
á prestastefnunni 1989 að áratugurinn sem framundan væri skyldi helg-
aður þessu málefni.253
Sé starfsævi Péturs Sigurgeirssonar — 1947–1989 — sett í heims-
sögulegt samhengi blasir við að hún spannar mestan hluta þess tímabils
sem kennt er við kalt stríð. Þá var hann í Bandaríkjunum vorið 1945 er
þarlend stjórnvöld fyrirskipuðu að kjarnorkusprengjunum væri varpað
á Hiroshima og Nagasaki. Ætla má að þessir atburðir hafi orkað sterkt
á Pétur. Benda má á að í maí 1946 birtist í Kirkjublaðinu pistill undir
fyrirsögninni „Kjarnorkusprengjan og kristin trú“. Hann var vissulega
þýdd, endursögð og stytt útgáfa af grein úr tímaritinu Christian Century
og var eftir ritstjóra þess, Charles Clayton Morrison (1874–1966), en
hann var prestur á vegum kirkjunnar Discipels of Christ sem tilheyrði
reformertu (kalvínsku) kirkjudeildinni og aðhylltist auk þess kristinn
sósíalisma. Tímaritið boðaði m.a. róttæka friðarstefnu (e. pacifism) og
hafði beitt sér gegn fangelsun og einangrun Japana í Bandaríkjunum í
kjölfar árásarinnar á Pearl Harbor (1941) og andmælt því að þau blönd-
uðu sér í heimsstyrjöldina.
Lokaorð greinarinnar eins og hún birtist í Kirkjublaðinu voru:
Nú er svo komið að átrúnaðurinn á hið tímanlega og veraldlega er öllu mann-
kyni ógnun um algjöra tortímingu. Átrúnaðurinn á valdið og peningana
hefir fyrir löngu spillt siðmenning vorri. Átrúnaður á vísindalega þekkingu
hefir aflagað menntun vora. Og nú, er vér höldum innreið vora í tíma kjarn-
orkunnar, eigum vér það á hættu að falla fyrir átrúnaði á eina alheimsstjórn,
er hefði við nægilegt afl að styðjast, en skorti trú til þess að stýra réttan veg.
Hlutverk kristindómsins hefir aldrei verið jafn þýðingarmikið og augljóst eins
og á þessum tíma kjarnorkusprengjunnar.254
Ekki þarf að fara í grafgötur með að Pétur hafi útbúið hina íslensku
gerð greinarinnar og að hún tjái afstöðu hans sjálfs á öndverðum „tíma
kjarnorkusprengjunnar“.
Um það leyti sem Pétur tók við biskupsembætti hafði kjarnorku-
ógnin tekið á sig nýja mynd með „nýrri kynslóð kjarnorkuvopna“.
Með því er átt við skamm- og meðaldrægar eldflaugar búnar kjarna-
oddum (e. Theatre Nuclear Forces, TNF) sem oft voru líka nefndar
Evrópukjarnorkuvopn (e. Eurostrategic Weapons) en stórveldin í austri
og vestri áformuðu að koma slíkum vopnum fyrir í Mið-Evrópu og
auka þannig vígbúnað sinn. Höfðu kirkjur bæði austan hafs og vestan
snúist til andstöðu við þessar áætlanir sem og alheimssamtök kirkna.