Andvari - 01.01.2019, Page 156
ANDVARI UPPSALA-EDDA 155
safninu, expo rediviva. Hún var í glerskáp sem nær yfir heilan vegg, efst
uppi til vinstri, hálfopin þar sem teikningin er. Hún er brún af elli og lætur
ekki mikið yfir sér. Í glerskápnum eru alls tuttugu og eitt verk. Þetta varð
að nægja. Ég keypti tölvudisk með handritinu sem mér hafði verið sagt frá.
Heimir Pálsson lektor býr við Fyrisána í miðbænum. Hann hefur mikið
rannsakað Uppsala-Eddu. Ég heimsótti hann við þetta tækifæri. Hann var
glaður í bragði. Þetta var útgáfudagur Uppsala-Eddu á ensku í þýðingu
Anthony Faulkes en Heimir var ritstjóri bókarinnar og skrifar ítarlegan for-
mála.
Tal okkar barst að gjöf sænska þingsins til Íslendinga í tilefni af þús-
und ára afmæli Alþingis 1930. Uppsala-Edda hafði orðið fyrir valinu. Þá
var gerð einstæð tilraun. Myndir voru teknar með tækni sem meðal annars
hafði sannað sig við útgáfu á Silfurbiblíunni, Codex Argentus, árið 1927.
Svo var prentað á skinn! Eitt einasta eintak var búið til og það er nú varð-
veitt í Þjóðarbókhlöðu. Jafnframt voru prentuð fimm hundruð eintök á papp-
ír, sem ætluð voru fræðimönnum. Nýlega höfðu Heimir og Eva kona hans,
sem starfaði þá hjá Nóbelsnefndinni, fundið í Nóbelsbókasafninu innbundið
pappírseintak af þjóðargjöfinni með sama formála. Við eftirgrennslan kom
í ljós að átján eintök af Eddu höfðu verið bundin í pergamentband. Heimir
hafði mikinn áhuga á að vita hvar þau væru niður komin.
En erindi mínu var ekki lokið í Svíþjóð. Þann 17. apríl gekk ég inn í
Konunglega bókasafnið í Stokkhólmi. Ég hafði pantað sænsku bækurnar
þrjár. Ég var sérstaklega að leita að sjaldgæfu koparstungumyndinni sem
Olaus Verelius lét gera fyrir útgáfu á Gautreks sögu 1664 og setti í sum ein-
tökin með athugasemdum sínum. Hana var ekki að finna í eintakinu sem
mér var rétt. En mér var sagt að hún fyndist á míkrófilmu á öðrum stað í
safninu. Eftir að hafa skoðað teikninguna pantaði ég ljósrit.
Eftir heimkomuna hélt ég í Þjóðarbókhlöðuna til að skoða gjöf Sænska
þingsins til Alþingis. Bókin er ákaflega falleg, bundin í ljósbrúna skinnkápu
með þremur kórónum framan á. Hún er geymd í öskju. Skinnblöðin eru hvít
og svo þunn að ætla mætti að þau væru úr pappír. Lokaorðin í formála þar
sem gerð er grein fyrir gjöfinni eru: „Och till handskriftens hemland över-
lämnas nu denna avbildning i det enda exemplar på pergament som fram-
ställts och kommer att framställas.“
Í Þjóðarbókhlöðu er einnig að finna eitt af þeim átján pappírseintökum
sem Heimir talaði um. Það er innbundið í ljósa skinnkápu og geymt í hulstri.
Þorsteinn Jósepsson var mikill bókasafnari og hefur skrifað á bókina: „Þetta
eintak var gefið einum af þrem Íslendingum sem voru fæddir árið 1930 og
fengu nafnið Úlfljótur.“ Ekki er vitað um aðra einstaklinga sem fengu slíkt
handrit að gjöf.