Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar - 01.01.2018, Page 159

135
ú T D R Á T T U R
Sannar íslenskar sögur?
Frásagnir, tjáningarfrelsi og friðhelgi einkalífsins
Í greininni er rætt um tvö nýleg íslensk bókmenntaverk, Konuna við 1000° eftir Hall-
grím Helgason og Útlagann eftir Jón Gnarr, sem eiga sameiginlegt að hafa verið
gagnrýnd vegna notkunar höfundanna á sannsögulegu efni. Rætt er hvernig slík
verk horfa við íslenskum lögum um tjáningarfrelsi og friðhelgi einkalífsins. Verkin
eru meðal annars skoðuð með hliðsjón af því hvernig íslenskt dómskerfi hefur tekið
á tveimur málum, sem snertu annars vegar sjónvarpsþátt og hins vegar sjálfsævi-
söguleg skrif, þar sem tekist var á um þessi ólíku réttindi.
Lykilorð: Lög og bókmenntir, sjálfsævisögur, sögulegar skáldsögur, meiðyrði, tján-
ingarfrelsi
A B S T R A C T
True Icelandic Stories?
Narrative, Freedom of Speech and The Right to Personal Privacy
This article offers a discussion of two contemporary Icelandic literary works, Wom-
an at 1000 Degrees by Hallgrímur Helgason and The Outlaw by Jón Gnarr, both of
which have been subject to discussion and critique regarding the authors’ use of real
life individuals and events. The reception of these texts is read against the frame-
work of Icelandic laws regarding freedom of expression and rights to privacy. Two
Icelandic legal cases, regarding a literary text and a cinematic production, serve as
case studies for the Icelandic framework.
Keywords: Law and literature, autobiographies, historical fiction, freedom of speech,
libel
SAnnAR ÍSLEnSKAR SöGUR?