Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar - 01.01.2018, Page 213

219
„Henni býður við myndinni en finnst hún þurfa að vera kammó.
Ég skil þessar aðstæður en þetta er falskt viðhorf, afhverju þarf hún
að segja að þetta sé leiðinlegt [það er að myndin sé ekki til sölu]
þegar henni finnst það ekki? Gefur til kynna hvernig þessi kona
er.“
Eins og sjá má kalla lýsingar á Viktoríu upp neikvæðar geðshræringar hjá
tónlistarmönnunum tveimur. Vera má að bakgrunnur þeirra í tónlist hafi
haft áhrif á að þeir brugðust svona ókvæða við; fram kemur að minnsta
kosti að þeim finnist út í hött að Viktoría hafi ákveðna skoðun en segi allt
annað. Tónlistarmenntun felst enda í því að menn venjast að taka gagn-
rýni og telja hana kannski sjálfsagðan hlut.
Lýsingar á Lúnu orkuðu sterkt á alla myndlistarmennina. Þeir nefndu
til að mynda að hún væri óörugg, kvalin og tætt, mjög tilfinningarík og
gæfi allt sitt í listsköpunina. Sumir bentu á að þar sem hún ætti í miklum
tilfinningalegum átökum við að skapa væri vel skiljanlegt að hún þyrfti
pásur á milli verka; og sögðu jafnvel að slíkt ætti einnig við um þá sjálfa.
Ein listakonan nefndi að sköpunin væri kannski of mikil fyrir Lúnu þar
sem að viðfangið væri ef til vill of yfirþyrmandi.
Þó listamennirnir hafi átt fremur auðvelt með að samsama sig Lúnu
fundu fæstir þeirra til samlíðunar með henni en tæpur helmingur þeirra
fann hins vegar til samúðar í hennar garð. Þeir sömu bentu sérstaklega á
að hún hefði greinilega mátt þola mikinn sársauka og hún hefði virst vera
í höftum. Einn þátttakandi benti á að líkindi væru á milli Lúnu og manns-
ins á málverkinu; hún gæti verið í þessum fjötrum og að rauða stjarnan
sem hrapar á málverkinu væri til vitnis um að mikil átök væru innra með
henni.
Viðbrögð samanburðarhópsins voru af öðru tagi því skilningur þeirra
á líðan Lúnu var ekki sérlega mikill. Menn ræddu annars vegar um lista-
manninn sem þjáist og á bágt vegna tilfinningalegrar óreiðu – persónu–
líkan þeirra virðist því hafa mótast af staðalímyndum um listamenn – eða
þeir reiddust Lúnu og þoldu ekki kaldlynda framkomu hennar gagnvart
Viktoríu. Hér má sjá dæmi um seinni viðbrögðin hjá einum þátttakanda:
„Ég held að þessi listakona sé eitthvað tilfinningalega flækt, ég
veit ekki á hvern hún minnir mann, en hún minnir mann á einhvern
sem er ekki í sambandi. Hún málar eitthvað út í loftið, eitthvað sem
kemur sér illa við aðra. Hún tekur ekki tillit til neins, málar bara það
SAMLÍðAN OG SÉRFRæðINGAR