Læknaneminn - 01.10.1995, Side 25

BLOÐÞYNNING
storkukerfið. Þannig geta K-vítamínblokkararnir
valdið auknu storknunarástandi! Warfarin er í
raun racemísk blanda tveggja ísómera sem báðir
frásogast greiðlega en hafa mismunandi
helmingunartíma (R ísómer með tl/2 = 46 klst.
og hinn virkari S ísómer með tl/2 = 32 klst.).
Umbrotsefni warfaríns hafa litla blóðþynnandi
verkun. Warfarín er 99% próteinbundið og er það
ein af ástæðunum fyrir milliverkunum við önnur
lyf. Samhengið milli skammta og verkunar er
mjög mismunandi milli einstaklinga m.a. vegna
mismunandi bindingar lyfsins. Skömmtum þarf
að stjórna mjög nákvæmlega til að forðast
hættulegar aukaverkanir sem og tii að forðast
undirmeðhöndlun. Bæði pharmacokinetiskir
þættir (t.d. mismunur á frásogi eða umbrotum)
og pharmacodynamiskir þættir (mismunur á
storkuáhrifum ákveðinnar lyfjaþéttni) hafa áhrif á
samhengið milli skammta og verkunar.
Mýmargir þættir hafa áhrif á verkun warfaríns
s.s. önnur lyf, ástand lifrar og ýmsir blóð-
sjúkdómar (sjá töflu 1.).
SKAMMTAR OG
STJÓRNUN ÞEIRRA.
Sem fyrr sagði þá er skömmtum warfaríns
stjórnað samkvæmt mælingum á starfi storku-
kerfisins. Oftast er mæling á svokölluðum
próthrombíntíma (PT) notuð en PT er háður
virkni storkuþátta II, VII, og X. Svipaðar
mælingar eru Thrombotest® (TT) og próthrom-
bín-próconvertínpróf (PP) en þær mælingar eru
TAFLA 1.
ÞÆTTIR SEM HAFA ÁHRIF Á VIRKNI WARFARÍNS29
MELTINGARFÆRI Annað
Aukin blóðþvnningaráhrif Lifrarsjúkdómar
Lítil K-vítamín neysla Hypermetaboliskt ástand
Minnkað frásog K-vítamíns Hiti
Minni blóðþvnningaráhrif Thyrotoxicosis
Aukin K-vítamín neysla. Minni blóðþvnningaráhrif
Minnkað frásog vegna cholestyramins Lyf
LIFUR Barbitúröt
Aukin blóðþvnningaráhrif Rífampín
Lyf Gríseófúlvín
Metrónídazól Karbamazepín
TMP/SMX Penicillin
Amíódarón Alkóhól
Erýtrómýcín TRUFLUN Á HEMOSTASIS
Klófíbrat Trufluð storknun
Címetidín Minnkun á storkuþáttum
Omeprazól Önnur blóðþynnandi lyf
Týroxín Trufhið starfsemi blóðflagna
Ketókónazól Blóðflögufæð
Flúkónazól Aspirin
Isóníazíð NSAID
Píroxíkam Ticlopidín
Tamoxífen Moxalaktam
Fenýtóín Penicillinsambönd
LÆKNANEMINN 2. tbl. 1995 48. árg.
19