Læknaneminn - 01.10.1995, Page 40

BLOÐÞYNNING
ekki og sé um langvinnt ástand að ræða. Ástæða
þessa er hin aukna tíðni heilablóðfalla hjá
þessum sjúklingum séu þeir ekki blóðþynntir.
Sjúklinga með gáttatif án undirliggjandi sjúk-
dórns (lone atrial fibrillation) er þó ekki rétt-
lætanlegt að blóðþynna (sjá nánar í grein um
gáttatif í þessu blaði). Mikið hefur verið rann-
sakað hvort nota eigi aspirín eða warfarín og
virðist best að meta hvern sjúkling með tilliti til
áhættuþátta. Yngri sjúklingar (< 75 ára) án
klínískra áhættuþátta og án rnerkja um segalind í
hjarta (metið með vélindaómun af hjarta) ættu að
fá aspirín en aðrir sjúklingar þ.e. þeir sem eru
eldri en 75 ára, með fyrri sögu um blóðþurrð í
heila, sögu um segamyndun í slagæðum,
hjartabilun, sykursýki eða háþrýsting, ættu að fá
warfarín að áliti höfunda nýlegrar greinar45.
Hafi sjúklingur gáttatif og nýleg einkenni
blóðþurrðar í heila þá virðist hentugt að stefna á
INR 3.0 og varast að fara undir 2.0 og yfir 5.0 60.
Oft er rafvendingu beitt á sjúklinga með
gáttatif og hafi takttruflunin staðið lengur en 2
daga þá er mælt með blóðþynningu í 3 vikur áður
og í 4 vikur eftir að rafvendingin á sér stað.
Hugsanlegt er að hægt sé að sieppa blóð-
þynningunni fyrir rafvendinguna en framkvæma
þess í stað vélindaónrun til að greina sega sem í
gáttunum kunna að sitja, en of snemrnt er að
segja til um gildi þessarar rannsóknar enn sem
komið er. Hinsvegar þarf liklega alltaf að blóð-
þynna um nokkurra vikna skeið eftir rafvend-
inguna38.
HJARTALOKUSJÚKDÓMAR.
Míturlokusiúkdómur vegna gigtsóttar ('febris
rheumatica). Þessir lokusjúkdómar eru sjald-
gæfir hérlendis og er mælt með warfaríni sem
blóðþynningu í þessum tilfellum, jafnvel einning
með aspiríni.
Osœðarlokusiúkdómar. Ekki þarf að blóð-
þynna nema einnig sé til staðar míturloku-
sjúkdómur, gáttatif eða saga um segarek.
Míturloku ..prolaps". Þynna með aspiríni ef
saga um TIA af óþekktri orsök. Ef segarek er
staðfest eða sjúklingur með gáttatif þá nota
warfarin.
Kölkun í míturloku. Svipað og míturloku
„prolaps“.
Hiartaþelsbólga vegna sýkla. Ekki að þynna
nema sjúklingur sé með mekaníska gerviloku.
Einnig getur verið ástæða til að stöðva
blóðþynningu um tíma sé um virka hjarta-
þelsbólgu að ræða hjá sjúklingi á blóðþynningu.
GERVILOKUR.
..Mekaniskar “ gervilokui: Þessa sjúklinga á
undantekningarlítið að þynna og er rnælt með því
að stefna á INR 3.0-4.0. og varast gildi lægri en
2.5 og hærri en 4.9. 13. Ef segarek á sér stað þrátt
fyrir meðferð með warfaríni þá má bæta við
aspiríni (100-150 mg/d) eða dípýrídamóli
(Persantin® 400 mg/d).
Lífrænar lokur. Þynna í 3 mánuði eftir aðgerð
sé lokan í stað mítur- eða aortaloku, en lengur ef
sjúklingur er með gáttatif, sega í vinstri gátt eða
sögu urn segarek.
KRANSÆÐASJÚKDÓMAR.
Brátt hiartadrep. Fái sjúklingur ekki sega-
leysandi meðferð er mælt með blóðþynningu
með heparíni hjá sjúklingum í áhættuhópi fyrir
segarek. Slíkir sjúklingar eru m.a. nreð verulega
skerðingu á starfi vinstri slegils, hjartabilun, sögu
um segarek, merki um sega samkvæmt
hjartaómun og gáttatif. Sérstaklega gildir þetta
um sjúklinga með framveggsdrep og þá er oft
skipt yfir í warfarín sem haldið er áfram í 3
mánuði (INR 2.0-3.0). I ofangreindum tilvikum
má nota áðurnefndar vinnureglur fyrir meðferð
djúpvenusega og skal stefna á APTT senr er 1.5-
2.5 x upphafsgildi. Einnig er mælt með því að
gefa rúmföstum sjúklingum með hjartadrep
blóðþynningu uns þeir komast á fætur á ný og
skal þá farið eftir fyrrnefndum meðferðar-
leiðbeiningum varðandi fyrirbyggjandi meðferð.
Fái sjúklingur hinsvegar segaleysandi með-
ferð skal farið eftir ofangreindum leiðbeiningum
32
LÆKNANEMINN 2. tbl. 1995 48. árg.