Læknaneminn - 01.10.1995, Qupperneq 44

BLOÐÞYNNING
SJÚKDÓMAR í HEILAÆÐUM.
Margar rannsóknir hafa farið fram á notkun
blóðþynnandi lyfja eftir blóðþurrðaráföll í heila
til að fyrirbyggja enn frekari áföll og eru
eftirfarandi leiðbeiningar sniðnar eftir þeim1,6’8.
Hálsslagæðarþrengsli: Aspirín 150 mg/d.
Skammvinn blóðþurrð í heila (transient ischemic
attack, TIA) og minniháttar heilaáföll: Aspirín
150 mg/d. Ef TIA endurtaka sig þrátt fyrir
aspirín þá íhuga warfarín eða dípýridamól
(Persantin' ) sem viðbótarmeðferð. Sé um
heilablóðfall að ræða sem ekki gengur til baka þá
ætti að bíða í nokkra daga áður en sjúklingur er
settur á aspirín. Ef einkenni eru hratt vaxandi
(progressive ischemic stroke) eða tíð TIA þá er
stundum beitt heparínmeðferð í 3-5 daga.
NIÐURLAG.
I lok þessarar greinar er rétt að benda á að
rannsóknir á verkan og notagildi blóðþynnandi
lyQa eru gríðarlega margar og þekkingu manna á
þessum efnum fleygir fram. Vegna þessa er erfitt
að setja frarn algildar reglur um jafn flókið efni
eins og blóðþynningu enda hvergi neinn „stóra-
sannleik" að finna. Vafalaust eru ekki allir
kollegar okkar sammála öllu þvi sem á undan er
farið enda góður siður að líta allar rannsóknir og
meðferðarleiðbeiningar innan læknisfræðinnar
gagnrýnu auga. Það er þó von okkar að innihald
þessa pistils verði einhverjum til hjálpar í
klínískri vinnu og glæði áhuga manna á þessum
yfirgripsmikla þætti lyfjafræðinnar.
ÞAKKIR.
Höfundar þakka Gesti Þorgeirssyni og
Finnboga Jakobssyni fyrir yfirlestur hluta þessar-
ar greinar og góð ráð og Páli Torfa Önundarsyni
fyrir afnot af „Leiðbeiningum um fulla blóð-
þynningu með óbrotnu heparíni fyrir lækna
Landspítalans“.
Einnig er Menju von Schmalensee þakkað
fyrir yfirlestur handrits og margar þarfar ábend-
ingar.
HEIMILDIR.
1. American College of Physicians. Guidelines for medical
treatment for stroke prevention. Ann Intern Med
1994;121:54-55.
2. Antiplatelet Trialists’ Collaboration. Collaborative
overview of randomised trials of antiplatelet therapy, I:
Prevention of death, myocardial infarction, and stroke by
prolonged antiplatelet therapy in various categories of
patients. BMJ 1994;308:81-106.
3. Antiplatelet Trialists’ Collaboration. Collaborative
overview of randomised trials of antiplatelet therapy, II:
Maintenance of vascular graft or arterial patency by
antiplatelet therapy. BMJ 1994;308:159-68.
4. Aster RH. Heparin induced thrombocytopenia and
thrombosis [editorial]. N Engl J Med 1995;332:1374-76.
5. Baker WF, Rodger LG. Deep vein thrombosis. Diagnosis
and management. Med Clin North Am 1994;78:685-712.
6. Barnett HJM, Eliasziv M, Meldrum HE. Drugs and
surgery in the prevention of ischemic stroke. N Engl J
Med 1995;332:238-47.
7. Barrowcliffe TW. Low molecular weight heparin(s),
Annotation. British Journal of Haematology 1995;90:1 -
7.
8. Becker RC, Ansell J. Antithrombotic Therapy, An
Abbreviated Reference for Clinicians. Arch Intern Med.
1995;155:149-61.
9. Beyth RJ, Landefeld CS. Outcomes of warfarin therapy:
Lessons from the real world [editorial]. Mayo Clin Proc
1995;70:806-7.
10. Bittl JA, Strony J, Brinker JA, Ahmed WH, Meckel CR,
Chaitman BR et al. Treatment with bivalirudin (hirulog)
as compared with heparin during coronary angioplasty
for unstable angina or postinfarction angina. N Engl J
Med 1995;333:764-9.
11 .Brigden ML. Oral Anticoagulant Therapy. Postgraduate
Medicine 1992;91:285-96.
12. Califf RM. Acute ischemic syndromes. Med Clin North
Arn 1995;79:999-1024.
13. Cannegieter SC, Rosendaal FR, Wintzen AR, Meer FJM,
Vandenbroucke JP, Briét E. Optimal oral anticoagulant
therapy in patients with mechanical heart valves. N Engl
J Med. 1995;333:11-17.
14. Chesterman CN. After a first episode of venous
thromboembolism. BMJ 1995,31 1:700-1.
15. Chong BH. Heparin induced thrombocytopenia. British
Journal of Haematology 1995;89:431-39.
1 ö.Colman RW, Marder VJ, Salzman JB, Hirsh J. Overview
of hemostasis. I: Colman RW, Hirsh J, Marder VJ,
Salzman JB, ritstj. Hemostasis and Thrombosis: Basic
34
LÆKNANEMINN 2. tbl. 1995 48. árg.