Læknaneminn - 01.10.1995, Page 124
SJÓNBRAUTIR
VEP er oftast tekið þannig að skráningarskaut
er staðsett á miðlínu höfuðs, þar sem stærsta
merkið fæst þannig. Þá er hægt að mæla getu
sjónbrautar frá hvoru auga fyrir sig til að flytja
boð um áreiti með háa og lága dreifitíðni og
skerpu, og getu tvísæisskyns (binocular vision)
til hins sama. Enn einnig er hægt að sjá
hlutfallslegan boðfluting frá hvoru auga til hins
gagnstæða (contralateral) heilahvels með því að
færa skráningarskaut yfir lobus occipitalis 1-2
sentimetra til hliðar við miðlínu, og skrá
monocular VEP. I s.k. „ocular albinism “ er
monocular VEP sem fæst þannig óeðlilega stórt,
vegna „mis-krossunar“ (misrouting) taugaþráða
um optic chiasm í þessu fólki. Er þetta enn ein
raunhæfasta aðferðin til að greina slíkt nteð
tiltölulega einföldum hætti.
LOKAORÐ.
Af því sem hér hefur verið rætt er Ijóst að
hægt er að fá nokkuð víðtæka mynd af starfsemi
sjónbrautar með klínískri raflífeðlisfræði. Með
skynsamlegri notlcun þeirra aðferða sem eru
ræddar í þessari grein og hinni fyrri (12) er hægt
að framkvænra nokkurs konar „kerfisgreiningu"
á sjónbrautinni (visual pathway), bæði við
eðlilegar aðstæður og í augnsjúkdómum. Tafla 1
dregur saman helstu þætti slíkrar „kerfisgrein-
ingar“. Augnrit (EOG) gefur rnynd af ástandi
fremsta hluta sjónbrautar, þ.e. tengslum Iitþekju
og ljósnema. Með aðferð Arden og félaga (3)
sem lýst var í fyrri grein (12) er mæld stöðu-
spenna augans í myrkri og ljósi. Eðlileg svörun
mæld með þeirri aðferð er háð því að starfsemi
RAFLÍFEÐLISLEG „KERFISGREINING“ SJÓNBRAUTAR
Vefir Skráningaraðferðir
Liþekja og ljósnemar Ljósris augnrits
Litþekja eingöngu Augnrit í myrkri Diamox/hyperosmolarity inngjöf.
Ljósnemar og frernri hluti Sjónhimnurit vakið með
sjónhimnu ljósblikkum (flash ERG)
Flókafrumur (amacrine cells) í aftari sjónhimnu Sveifluspennur
Flókafrumur og stafir Þröskuldssvar stafa
Miðgróf (macula) og sjóntaug Mynstur-sjónhimnurit (Pattern ERG, PERG)
Sjóntaug og sjónbörkur heila Sjónrænt vakið heilarafsvar (Visual evoked potential, VEP).
114
LÆKNANEMINN 2. tbl. 1995 48. árg.