Úrval - 01.06.1966, Qupperneq 90
88
ÚRVAL
að líta gaddavírsrúllur, skriðdreka-
hindranir og gamla vörubíla og ó-
nýta sporvagna, sem fylltir höfðu
verið af grjóti. Þá átti að nota til
þess að loka helztu þjóðvegunum
og strætunum inn í borgina. En
mundi þetta megna að tefja fram-
sókn Rússa? „Það mun taka þá
a.m.k. 2 klukkustundir og 15 mínút-
ur að brjótast í gegn um hindran-
irnar“, sögðu menn í gamni. „Þeir
munu eyða tveim kiukkustundum í
að hlæja sig máttlausa og 15 mínút-
um í að ryðja öllum þessum vegar-
hindrunum úr vegi“.
I aðalstöðvum sínum við Hohen-
zollerdamm stóð Reymann hers-
höfðingi, yfirmaður borgarvarn-
anna, frammi fyrir risastóru korti
af Berlín og virti fyrir sér varnar-
línurnar, sem höfðu verið teiknað-
ar á það. Síðar skýrði hann frá því,
að hann hafi þá velt vöngum yfir
því, „hvað í ósköpunum væri ætl-
azt til, að hann tæki til bragðs“.
Hann hafði fengið strangar fyrir-
skipanir frá Heinrici um að eyði-
leggja ekki neitt í borginni og senda
allar vopnaðar sveitir sínar úr borg-
inni í átt til Odervígstöðvanna. Rey-
mann áleit, að jafnvel við hinar
allra beztu aðstæður mundi þurfa
200.000 þrautþjálfaða hermenn til
þess að verja borgina. Eina fót-
göngulið Reymanns samanstóð af ó-
þjálfuðum, rosknum heimavarnar-
liðsmönnum, 60.000 að tölu. Og
þriðjungur þeirra var jafnvel óvopn-
aður. Það skipti reyndar litlu máli,
þótt hinir væru vopnaðir. Skot-
færabirgðirnir voru ekki meiri en
svo, að hver maður hafði að meðal-
tali um fimm skammta í sína byssu.
„Sýnið þeim, hverjir sigruðu“!
í þorpunum fyrir norðan Boizen-
burg við Elbefljót barst fjarlægt
kveinandi hljóð íbúunum til eyrna
þeim til mikillar undrunar. Þetta
furðulega hljóð hækkaði og nálg-
aðist, og brátt birtist þeim furðu-
leg sýn. Eftir þjóðveginum komu
tveir skozkir sekkjapípuleikarar
þrammandi. Og á eftir þeim fylgdu
12.000 brezkir stríðsfangar. Þeir
komu þrammandi í fylkingum og
við hlið fylkinganna gengu fáein-
ir þýzkir varðmenn. Einkennisbún-
ingar fanganna voru druslur einar.
Þeir voru með hinar fátækulegu
eigur sínar í pokum og pinklum á
bakinu. Þeir voru tærðir, kaldir og
hungraðir, en þeir gengu samt hnar-
reistir eftir veginum. James „Dixie“
Deans liðsforingi í brezka flughern-
um hafði séð um það.
Deans hafði gefið mönnum sínum
eftirfarandi skipun: „Þegar þið
gangið gegnum þorpin, skuluð þið
rétta úr ykkur og rigsa þar í gegn,
þótt þið eigið orðið erfitt um gang.
Þið skuluð sýna þessum andskotans
ofurmennum, svo að ekki verði um
villzt, hverjir unnu stríðið“!
„Dixie“ Deans var orðinn hálf-
gerð goðsögn. Hann hafði verið skot-
inn niður yfir Berlínarborg árið
1940, og hafði dvalið í stríðsfanga-
búðum æ síðan. Og í hverjum fanga-
búðum hafði honum lærzt eitthvert
nýtt bragð til þess að þvinga Þjóð-
verja með ýmsu móti til þess að
veita honum og samföngum hans
ýmis mannréttindi. Hann hafði líka
lært ýmislegt um það, hvernig bezt
væri að fást við fangabúðastjóra. Að
áliti Deans var aðferðin mjög ein-