Úrval - 01.06.1966, Side 106

104
ÚRVAL
inn verið viss um, hvar Foringinn
væri niður kominn. Fiestar flugu-
fregnir bentu til þess, að hann væri
staddur á svæði því, sem nefnt var
„Þjóðarvirkið”. í njósnaskýrslum
var því haldið fram, að Foringinn
mundi verjast til þrautar á þessu
víggirta svæði, sem var álitið ná yf-
ir 20.000 fermílur í fjöllunum fyrir
sunnan Munchen. Ein af aðalástæð-
unum fyrir því, að Eisenhower hafði
ákveðið að sækja ekki fram allt til
Berlínar, hafði einmitt verið nauð-
syn á að brjóta á bak aftur varnir
þessa svæðis.
„Skýrið okkur frá „Þjóðarvirk-
inu“, sagði nú einhver við Dittmar.
Dittmar varð undrandi á svipinn.
Hann sagði. að það væri um að ræða
viss andspyrnusvæði í norðri, þar
á meðal í Noregi og Danmörku, og
eitt í ítöslku Ölpunum. „En þar er
fremur um tilviljanir að ræða held-
ur en fyrir fram gerðar áætlanir",
bætti hann við. Það var haldið á-
fram að spyrja hann, en hann hristi
bara höfuðið. „Þjóðarvirkið? Það er
bara goðsögn ein“!
Og það var einmitt rétta orðið.
Þjóðarvirkið reyndist raunverulega
vera goðsögn ein. Bradley hersh'fð-
ingi, yfirmaður 12. hersins, skrifaði
síðar eftirfarandi um þetta atriði:
„Þjóðarvirkið var einna helzt fyrir
hendi í ímyndun nokkurra ofstækis-
fullra nazista. Og sögusagnirnar
efldu það svo furðulega, að ég er
alveg steinhissa á því, að við skyld-
um gleypa við þessu eins og sak-
leysingjar. En það er staðreynd, að
meðan goðsögn þessi lifði, réð hún
miklu um skipulagningu hernaðar-
áætlana okkar“.
Rán og gripdeiltlir.
Nú voru dauðateygjur Berlínar-
borgar hafnar. Víðast hvar var
hvorki vatn né gas að fá lengur.
Nú hættu dagblöðin að koma út. All-
ar samgöngur innan borgarinnar
voru smám saman að stöðvast, jafn-
óðum og ófært varð um strætin
hvert af öðru og farartæki eyði-
lögðust. Þann 22. apríl lokaði hin
aldargamla ritsímastöð í fyrsta
skipti í sögu sinni. Síðasta skeytið,
sem þangað barst, var frá Tokyo og
hljóðaði svo: „Gangi ykkur öllum
vel“.
Lögreglumennirnir höfðu verið
kallaðir í herinn eða heimavarnar-
liðið, og því var lögreglan orðinmjög
fáliðuð. Því hófst nú alda rána og
gripdeilda í borginni. Brotizt var
inn í vöruflutningalestir á brautar-
sporum um hábjartan daginn. Marg-
ir kaupmenn gáfu bara vörurnar úr
búðum sínum heldur en að láta ó-
viðráðanlega mannþyrpingu brjóta
allt og bramla í búðunum. Alexand-
er Kelm gat varla trúað sínum eig-
in augum, þegar hann gekk fram
hjá Casparv-vínverzluninni á horn-
inu á Hindenburggötu. Þar var ver-
ið að útbýta ókeypis vínflöskum
meðal allra þeirra, sem þess ósk-
uðu.
En þeir, sem reyndu að ræna kjöti,
gripu í tómt. því að það var varla
að fá lengur í gervallri borginni. Og
víðs vegar um borgina tók fólk nú
að lima í sundur skrokka af hest-
um, sem lágu dauðir á götunum eft-
ir stórskotahríðina.
í stórverzluninni Karstadt lét'u
konur greipar sópa um kápur, kjóla,
skó, rúmfatnað, lín og teppi. Þar